تحمل قرائات در مصحف امام، علل وآثار آن

جمع ‏آورى قرآن (توحید مصاحف) در دوران عثمان در واقع، انتقال قرآن از مصاحف صحابه از جمله مصحف ابوبکر و بهره‌گیری از حافظان قرآن به یک مصحف نمونه (امام) است که به منظور ارسال به مناطق و سرزمین‏هاى مختلف اسلامى انجام گرفت. عثمان با توحید مصاحف به دنبال ایجاد وحدت کلمه و جلوگیرى از تفرقه مسلمانان و حفظ کتاب خدا از تغییر و دگرگونى بود. او در این اقدام دستور به تجرید قرآن داد تا قرآن ظرفیت تحمل قرائت‌های مختلف را داشته باشد، اما این اقدام با هدف عثمان در تعارض است. به این کار عثمان گذشته از نکات مثبت آن، انتقاداتی نیز وارد است که هدف اصلی وی را کمرنگ می‌کند؛ چه عثمان خلیفه‌ای متمول بود که دوران خلافت وی نیز از دیگر خلفا طولانی‌تر بود؛ لذا می‌توان گفت عثمان علاوه بر هدف مذهبی که در نظر داشت، در صدد اهداف جانبی و سیاسی دیگری نیز بود؛ هر چند تاریخ بیان می‌کند که وی در آن هدف مذهبی خود نیز کاملاً موفق نگردید؛ چرا که دامنه اختلافات نه تنها کم نشد، بلکه علاوه بر قراء به امصار نیز کشیده شد.