پژوهشی در تحلیل مصداقی «ال یاسین» در آیۀ 130 سورۀ صافات

عبارت «ال‌یاسین» بخشی از یک آیه قرآنی است که فقط یک بار و در آیه 130 سوره مبارکه صافات به کار رفته‌است. مجال تفسیر این آیه با توجه به شرایط ویژه آن، معرکه ارائه و تقابل آرای متفاوت تفسیری است. گروهی از مفسران شیعه بر اساس روایات تفسیری ذیل آیه و اینکه یکی از اسامی پیامبر(ص) «یس» است و احتمالاً برای اثبات فضیلتی برای اهل بیت(ع)، قرائت صحیح آیه را «سلام علی آل‌یاسین» و مراد از این عبارت را اهل بیت پیامبر(ع) دانسته‌اند که طبیعتاً با این فرض، سلام و درود موجود در آیه، مختصّ ایشان خواهد بود. اما گروهی دیگر از مفسران شیعه و اکثر مفسران اهل سنت با توجه به قرینه‌هایی مانند قرائت مشهور، شکل ساختاری کلمه و سیاق و سباق، این واژه را شکل دیگری از واژه الیاس و مراد اصلی از آن را خود حضرت الیاس دانسته‌اند. از آنجا که مهم‌ترین دلیل طرفداران صحّت قرائت به آل‌یاسین که مراد از آن اهل بیت(ع) است، روایات تفسیری ذیل آیه می‌باشد که به صورت جامع بررسی و نقد نشده‌اند، در پژوهش پیش رو برای تبیین و دستیابی به مفهوم و مصداق اصلی عبارت «ال‌یاسین»، با بهره‌گیری از برخی شواهد قرآنی، لغوی و دیدگاه‌های تفسیری، به بررسی و نقد روایات تفسیری ذیل آیه و برخی دیدگاه تفسیری برخی موافقان پرداخته می‌شود و در نهایت، به ضعف و غیر قابل استناد بودن روایات تفسیری و صحّت قرائت آیه به صورت ال‌یاسین که مراد از آن خود حضرت الیاس است، دست خواهیم یافت. در اینکه مفهوم آیه، سلام بر حضرت الیاس باشد، هیچ نفی فضیلتی از اهل بیت(ع) نشده‌است و «آل‌یس» بودن اهل بیت (به معنی اهل بیت پیامبر بودن و جایگاه والای ایشان در نزد خداوند) با استناد به برخی دیگر از آیات قرآنی و شواهد روایی به‌راحتی اثبات می‌شود.