احوال گنج قارون (بررسی تطبیقی داستان قارون در قرآن و کتاب مقدس)

سرگذشت قارون به عنوان مظهرثروت آمیخته با کِبروغروروطغیان درسه سوره ازقرآن مطرح شده است که عبارت هستند از: سوره‌های قصص،عنکبوت وغافر. درهریک از سوره‌های عنکبوت وغافر فقط یک آیه،امّا درسوره قصص ضمن هفت آیه، غرور و سرمستی قارون ازثروتی بی‌حد، و در پی آن فراموشی خداوند و نیکی به دیگران و در نهایت، هلاکت وی را به تصویر می کشد. به فرموده قرآن، قارون از قوم موسی (ع) است و بر آنها ستم می کند. ثروت بسیاری داشت و کسب آن را تنها نتیجه کاردانی خود می‌داند. قوم او را خیرخواهانه نصیحت می‌کنند و خداوند هم به قارون‌صفتان یادآوری می‌کند که کسانی که از او نیرومندتر و مال‌اندوزتر بودند، به هلاکت رسیده‌اند، امّا باز هم او از بذل مال خود سر باز زده، نمایش ثروت به راه می اندازد و دنیاطلبان آرزو می‌کنندکه مانند او باشند. آنگاه عذاب خداوند نازل شده، او و خانه اش را به کام زمین فرو می‌برد. علاوه بر قرآن، کتاب مقدّس نیز ماجرای قارون را در اصحاح 16 از سفر اعداد با نام عبریِ «قورح بن یصهار بن قهات بن لاوی» این چنین ذکر نموده است: قورح پسر عموی موسی است که به دلیل حسادت به موسی و هارون همراه داتان و ابیرام و اون، 250 نفر از سران بنی اسرائیل را با خود همراه کرده، در برابر موسی دست به شورش می‌زنند، آنگاه زمین دهان باز کرده، قورح و داتان و ابیرام را می بلعد. سپس آتشی ازجانب پروردگار آمد و بقیّه یاران او را می‌سوزاند. در این پژوهش سعی شده مقایسه‌ای بین این متون صورت گیرد، چرا که امروزه عرضه این گونه مباحث برای رسیدن به همدلی پیروان ادیان الهی و پرهیز از اختلافات یک نیاز ضروری است.

A Comparative Analysis of Qārūn’s Story in the Qur’an and the Bible

As the symbol of wealth, arrogance, and rebellion, Qārūn has been referred to in three chapters of the Holy Qura’n: Sūrah alQasas (The Stories), Sūrah alAnkabūt (The Spider), and Sūrah alGhāfir (The Forgiver). In Sūrah alAnkabūt and Sūrah alGhāfir, just a single verse is dedicated to Qārūn’s story while seven verses of Sūrah alQasas recite his unlimited wealth, arrogance, and eventual death. According to the Qur’an, Qārūn was of Moses’s people, but he behaved arrogantly towards them. He was very wealthy and believed his wealth was just the result of his competency and merit. His people benevolently advised him, and also God reminded him, and all those who were like Qārūn, that men who were stronger than him in might and greater in the amount of the riches were all destructed. Yet, he again rejected to donate his wealth and began to show off while the worldlyminded wished they had been in his place. Then, God’s torment descended, and Qārūn and his house were devoured by the earth. The Bible, like the Qur’an, describes his fate in chpater 16 of the Book of Numbers under the Hebrew name of “Korah bin Izhar bin Kohath bin Levi”: Korah was a cousin to Moses, but he was jealous of Moses and Aaron and rebelled against Moses in collaboration with Dathan, Abiram, On, and 250 princes of Bani Israel. After that earth opened mouth and devoured Korah, Dathan, and Abiram. Afterwards, a fire came from God and burnt his remaining companions. In this study, the two texts are compared and contrasted to pave the ground for greater understanding and empathy between the followers of the two holy religions.