بلاغت ارتباط کلامی در قرآن

ارتباطات از مباحث مهمّی است که موضوع بحث اغلب رشته‌های علوم انسانی است و از این میان، بلاغت در ارتباط کلامی با تکیه بر قرآن از بحث‌های پرارزش بلاغی، ادبی و قرآنی است که در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. ارتباطات در زندگی انسان از اهمیّت بسیار بالایی برخوردار بوده، به طوری که از ابتدا پیامبران الهی در آموزه‌های دینی خود به آن پرداخته‌اند و چگونگی برقراری ارتباط با دیگران را شرح داده‌اند. همچنین ارتباطات در میان فلاسفه جایگاهی خاص دارد و در عصر حاضر نیز به دلیل افزایش راه‌های ارتباطی و شکل‌گیری دهکده جهانی، اهمیّت آن نمایان‌تر شده است و بسیاری از محقّقان به مطالعه علمی آن پرداخته‌اند. از این میان، اهمیّت ارتباط کلامی از همه نمایان‌تر و آشکارتر است، به گونه‌ای‌که می‌تواند تاثیرهای مثبت یا منفی در زندگی انسان گذارد و مسیر او را دگرگون و یا واژگون سازد، چراکه انسان ناگزیر از ارتباط و در گرو ارتباط است. از این روی، قرآن کریم بدان اهتمام ویژه کرده است و حکیمانه و هنرمندانه به بلاغت ارتباط کلامی که کمال آن محسوب می‌گردد، پرداخته است که پژوهش‌های فراوان و گسترده‌ای را می‌طلبد. این مقاله دراین راستا و در ارائه بخش کوچکی از این حقیقت عظیم صورت گرفته است و در آن به بلاغت ارتباط کلامی، انواع آن و ویژگی هر یک پرداخته است تا بتواند فتح باب پژوهش‌های دیگر قرار گیرد.

The Rhetoric of Verbal Communication in the Quran

Abstract Communication is one of the important issues extensively discussed in most of the fields of the humanities. From among the issues related to communication, rhetorical verbal communication—with the focus on the Quran—is one of the most valuable rhetorical, literary, and Quranic concerns examined in this article. Communication has been of great importance for human lives. It has been so important that from the beginning prophets have paid close attention to it and described different ways of communicating with others. It has also had a great and specific place in philosophy. Not surprisingly, these days because of the increase in different ways of communication and the formation of the global village, it has, to a large extent, found its due attention. That is why numerous researchers and scientists have examined it. From among different types of communication, the importance of verbal communication is more conspicuous, as it can have positive and negative impacts on human’s life or even change or end his life. This is so because man has no way but to communicate. More importantly, the Quran has profoundly focused on it; it has artfully and wisely considered rhetorical verbal communication, the perfect form of communication. A good many studies should be carried out in order to get to know it more. To this end, this article aims to present a small portion of this huge truth. In so doing, it deals with rhetorical verbal communication, different types of rhetorical communication, and its characteristics in order to open up new avenues for further research.