سبک زندگی دینی (مطالعه موردی؛ تحلیلی بر عوامل اسراف و مصرف‌گرایی)

سال 1392 از سوی مقام معظّم رهبری به عنوان سال «حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» نامگذاری شده است. بنابراین، اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف به منظور یکی از ابعاد تحقّق حماسه اقتصادی برای جامعه از اهمیّت بسیار زیادی برخوردار است، به طوری که فرهنگ مصرفی مناسب، امکان سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کند و از این طریق می‌تواند موجب رشد و توسعه اقتصادی جامعه شود.آنچه پدیده اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف را اولویّت بخشیده، همانا اهمیّت فاصله گرفتن از روند شکل‌گیری نوعی جامعه مصرفی است که الگوی مصرف در آن جامعه از شکل مصرف بهینه و منطقی منحرف شده است و فرهنگ مصرفی سیری‌ناپذیر مبتنی بر تجمّل‌گرایی، اسراف و لذّت‌طلبی بر آن حاکم گردیده است، به گونه‌ای که در چنین جامعه‌ای، انسان‌ها با مصرف، تنها به امید مصرف کردن زندگی می‌کنند. لذا پدیده مصرف‌زدگی که ویژگی آشکار چنین جوامعی است، ارمغان پیامدهای مصرف‌گرایانه نظام سرمایه‌داری، همسو با روند جهانی شدن در ابعاد اقتصادی و فرهنگی است که به واسطه رسانه‌های پرشتاب، دیجیتال و تکنولوژی‌های پیشرفته ارتباطاتی در گسترش اقتصاد جهانی و توسعه بازارهای مصرف ملّی و بین‌المللی به ترویج فرهنگ مصرف‌گرایانه و تغییر رفتارهای مصرفی مردم پرداخته است. با توجّه به اهمیّت موضوع، هدف این پژوهش بررسی ابعاد گوناگون اصلاح الگوی مصرف (مدیریّت مصرف) به عنوان یکی از عرصه‌های تحقّق حماسه اقتصادی است. لذا نخست اهمیّت و ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف مورد بحث قرار می‌گیرد و پس از آن، ضرورت اصلاح الگوی مصرف و پرهیز از اسراف از دیدگاه قرآن و روایات آورده شده است و در ادامه، نحوه شکل‌گیری و ترویج مصرف‌گرایی بررسی شده است و در پایان نیز پس از بحث درباره مصادیق اسراف و تبذیر و آثار آن، نتیجه‌گیری و پیشنهادها ارائه گردیده است.

The Religious Lifestyle (A Case Study: Analysis of Extravagance Factors and Consumptionism)

The year 2014 was named the year of political epic and economic epic by the Supreme Leader. Therefore, consumption pattern modification and extravagance prevention are considered to be of utmost importance for the implementation of the economic epic in the society. Obviously enough, suitable consumption culture paves the way for the investment and leads to the economic growth and development. Moreover, what makes the consumption pattern modification and extravagance prevention prominent is moving away from the consuming society where the consumption pattern which is deviated from logical and optimized consumption and insatiable consumption culture which is based on luxury, extravagance, and epicureanism rule. In such a society, individuals only live with the desire of consumption; therefore, the phenomenon of consumption, stemming from the capitalist system, is a blatant characteristic of such a society. This phenomenon is in line with the economic and cultural globalization, which promotes global economics, expands national and international consumption markets, encourages extravagance behavior culture, and changes people’s behavior of the consumption through the highspeed digital media and developed communication technologies. Thus, the present study aims to examine various dimensions of consumption pattern modification (consumption management) in order to implement the economic epic. First, the importance of consumption pattern modification and extravagance prevention is discussed; second, the importance of consumption pattern modification and extravagance prevention in the Quran and Hadith is mentioned, and then the formation and promotion of consumptionism are examined. Finally, instances and consequences of extravagance are mentioned, and some suggestions for further studies are made