منظومه مفهومی زیبایی‌شناسی در پرتو آیات قرآن کریم

از نگاه قرآن کریم، زیبایی از جایگاه و ارزش والایی برخوردار است. به همین سبب، در آیات بسیاری به جلوه‌های گوناگونی از زیبایی، عوامل و نشانه‌های آن و نیز حوزه‌های زیبایی اشاره شده است. قرآن کریم مفهوم زیبایی را فراتر از زیبایی‌های محسوس می‌داند و آن را به زیبایی‌های متافیزیکی، اخلاقی و معنوی گسترش داده است. در این پژوهش توصیفی، ابتدا مفهوم زیبایی در قرآن و گستره آن در محسوسات و امور معنوی و اخلاقی، تبیین، و آنگاه مفردات دالّ بر زیبایی‌شناسی قرآنی در منظومه‌ای مشتمل بر «جمال»، «حُسن»، «زینت»، «حلیه»، «بهجت» و واژگان بیانگر عناصر زیبایی مانند اندازه و رنگ بررسی شده است. از بررسی واژگان و مفاهیم زیبایی‌شناختی قرآنی، چنین به دست می‌آید که منظومه‌ای از مفاهیم مادّی، معنوی، اخلاقی و ماورای طبیعی در پرتو درک واژگان دالّ بر زیبایی‌شناسی در قرآن، با یکدیگر پیوستگی دارند و طرحی جامع و منسجم از زیبایی ارائه می‌کنند.

The Structure of Aesthetic Concept from the Perspective of the Holy Quran

Beauty in the view of the holy Quran enjoys a high position and value, so that, in many verses, various manifestations of beauty, its factors and symbols, areas of beauty and so on have been referred to. The holy Quran considers the concept of beauty beyond tangible beauties and extends it to metaphysical, ethical, and spiritual beauties as well. In this article, first the concept of beauty in the Quran as well as its scope in tangible, spiritual, and ethical affairs has been elaborated and then the Quranic aesthetical concepts in a set including the main concepts of beauty like: beauty, goodness, concepts related to it such as ornamentation, decoration, joy and terms indicating elements of beauty such as value and color have been studied. Having studied words and aesthetic expressions in the Holy Quran, we come to the conclusion that there is a harmony among a range of material, spiritual, and ethical expressions. This style offers us a comprehensive model of aesthetics.