حقوق اقلیت‌های دینی در نهج‌البلاغه

برقراری اتحاد، برادری و صلح یکی از ویژگی‌های دین مبین اسلام است. از آن رو، همزیستی مسالمت‌آمیز به عنوان یکی از مهم‌ترین مولفه‌های زندگی در جوامع اسلامی مطرح است. در این رابطه، تعاملی که بین مسلمانان با اقلیّت‌های دینی بر مبنای قرارداد ذمّه شکل گرفته، از مصادیق مهم صلح‌جویی دین مبین اسلام است. بی‌گمان اثبات ادعای عدالت‌جویی و صلح‌طلبی دین اسلام در برخورد با هم‌پیمانان خود، تنها با اثبات حقوق مسلّم اقلیت‌های دینی در جامعه اسلامی میسّر است. با این رویکرد، مقاله حاضر بر آن است تا با کنکاش در سخنان امام علی(ع) در نهج‌البلاغه به ارزیابی حقوق اقلیّت‌های دینی در جامعه اسلامی بپردازد و اثبات کند که همزیستی مسالمت‌آمیز با پیروان سایر ادیان و رعایت حقّ حیات جانی و مالی، آزادی اندیشه و بیان، برابری با رعایت اصل ابراز محبت به همه مردم، اصل تساوی در برابر قانون و حقوق اجتماعی و اصل احترام به سنّت‌ها و قوانین دیگر ادیان، یک اندیشه اصیل اسلامی در سیره آن بزرگوار است و در گفتار و کردار آن حضرت نمایان و مشهود استکه این حسن سلوک و رفتار احترام‌آمیز در ارتباط با همه اقلیت‌ها به‌خوبی تحقق یافته‌است.