واکاوی مفهوم ‌شناسی نفی «جُناح» در قرآن و حدیث

نفی «جُناح» تعبیری است که در برخی از خطابات شرعی برای بیان جواز استفاده شده است. اگر چه در غالب مطالعات و بررسی‌های فقهی، با اتکا به قرائن به تبیین مفاد این تعبیر پرداخته شده، اما تعلق این تعبیر به برخی واجبات، موجب پیدایش پندارِ بدوی اختصاص آن به بیان وجوب شده است. دامنۀ کاربرد این تعبیر در آیات و روایات، شیوه‌ی تعامل اجتهادی فقهای امامیه با این تعبیر، واکاوی مفهومی این ماده‌ی لغوی و شناخت مفاد آن در خطابات شرعی، مسائلی است که در این پژوهش بررسی و پردازش شده است. به نظر می‌رسد بیان شارع در قالب‌های نفی «جُناح»، نفی «باس» و امر عقیب حظر، با تفاوت در گسترۀ کاربردی این تعابیر، شباهت‌هایی به هم‌دیگر دارند و جملگی آن‌ها در بیان اباحه و جواز تکلیفی و عدم افادۀ امری ورای آن با هم مشترک‌اند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی تحلیلی به معناشناسی نفی «جناح» و کاربست آن در قرآن کریم، سنت و فقه پرداخته است و مسائلی را در این باره مورد تحلیل قرارداده است و در صددپاسخ به سوال­های ذیل است: نفی جناح در قرآن و حدیث  بر چه دلالت دارد؟ مفاد وکاربست آن در خطابات شرعی چیست؟ و چه تفاوت هایی با تعابیر هم سو دارد؟

analyzing the concept of the negation of junah in the qur'an and hadith

the negation of junah is an expression that is used in some religious discourses to express permission. although in the majority of jurisprudential studies and reviews, the contents of this interpretation have been explained by relying on evidence, but the connection of this interpretation to some obligations has caused the emergence of the primitive idea of assigning it to the expression of obligation. the scope of application of this interpretation in verses and traditions, the way of ijtihad interaction of imamiyya jurists with this interpretation, the conceptual analysis of this lexical item and the recognition of its contents in sharia speeches are the issues that have been examined and processed in this research. it seems that the expression of the shariah in the forms of the negation of junah, the negation of bas and the order of prohibition, with the difference in the scope of application of these interpretations, have similarities to each other, and all of them are in the expression of justification and obligatory permission and the non-expression of something beyond that. are common in a descriptive-analytical way, this research deals with the semantics of the negation of jinnah and its application in the holy qur'an, sunnah and fiqh, and has analyzed issues related to this, and aims to answer the following questions: negation of jinnah in the qur'an and hadith what does it mean? what are its contents and application in religious speeches? and what are the differences with similar interpretations?