ارزیابی مولفه‌ها و مستندات قرآنی نظریه رویاانگاری وحی دکتر سروش با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی

«رویاانگاری وحی» نظریه‌ای است که دکتر عبدالکریم سروش اخیراً و با گذار از دو نظریه سنتی و تجربه‌دینی انگاری وحی ارائه نموده، در نوشتار و گفتارهای متعددش «وحی» را «خواب‌نامه» پیامبر می‌خواند که تنها در فضای درونی وجودش محقق می‌شود. جستار حاضر با روش توصیفی تحلیلی به واکاوی مولفه‌ها و مستندات قرآنی این نظریه پرداخته، آنها را با تاکید بر دیدگاه علامه طباطبایی ارزیابی می‌نماید. از رهگذر این جستار مشخص می‌شود که «انحصارانگاری وحی در ظرف رویا»، «درونی‌انگاری رویای رسولانه»، «تاثیرپذیری رویا از شخصیت پیامبر(ص)»، «ابهام و رمزآلودگی زبان رویا» و «ضرورت تعبیر رویای رسولانه» شاخص‌ترین مولفه‌های این نظریه‌اند. چنانکه در راستای اثباتش به یک سلسله آیات قرآنی استناد شده است. با این حال، به‌نظر می‌رسد این نظریه نه تنها با فرهنگ قرآن و روایات سازگار نیست و مستندات قرآنی مزبور بر صدقش گواهی نمی‌دهند، بلکه آیات و روایات فراوانی بر بطلانش شهادت می‌دهند که در متن نوشتار حاضر تقریر می‌شود.

Evaluation of Quranic components and documents of Dr. Soroush’s dream theory of revelation with emphasis on Allameh Tabatabai’s view

Revelation dreaming is a theory that Dr. Abdolkarim Soroush has recently presented and by passing from two traditional theories and religious empiricism of revelation. The present article analyzes the Quranic components and documents of this theory with a descriptiveanalytical method and evaluates them with emphasis on Allameh Tabatabai’s point of view. Through this research, it becomes clear that monopoly of revelation in the dream, internalization of the apostolic dream, the influence of the dream on the character of the Prophet (PBUH), ambiguity and mystery of the language of the dream and necessity of interpreting the apostolic dream are the most prominent components of this theory. . As in order to prove it, a series of Quranic verses have been cited. However, it seems that this theory is not only inconsistent with the culture of the Qur’an and narrations, and the Qur’anic documents do not prove its truth, but also many verses and narrations testify to its invalidity, which is explained in the text of the present article.