واکاوی عوامل ابهام و تکثر معنایی «شبه‌جمله» در قرآن کریم و تاثیر آن در ترجمه

ابهام یا «چندمعنایی» در قرآن کریم زمینه را برای آفرینش معانی متعدد و گسترش سطوح معنایی مختلف فراهم ساخته است. چندلایگی معنا و تاویل‌پذیری ناشی از آن را در قرآن کریم می‌توان در سطوح مختلف واژگانی و نحوی به وضوح مشاهده کرد. «شبه‌جمله» از جمله ساخت‌های زبانی است که در متن قرآن کریم، گستره‌ای از احتمالات معنایی را در هر دو سطح واژگانی و نحوی پدید آورده است، به همین دلیل در این پژوهش سعی بر آن است با روش توصیفی تحلیلی به بررسی آیاتی پرداخته شود که در آن‌ شبه‌جمله تحت تاثیر دو عامل تعدد متعلَّق شبه‌جمله و یا تعدد معنایی حروف جر زمینه برداشت‌های متفاوت را فراهم کرده است. بررسی چنین عواملی از نظر مفسران که به تشکیل لایه‌های معنایی چندگانه‌ می‌انجامد و تبیین دشواری‌های ترجمه آن هدف اصلی این مقاله به شمار می‌رود. بررسی تفاسیر و ترجمه‌های قرآن کریم نشان می‌دهد که چندلایگی معنایی شبه‌جمله‌ها تاثیر بسزایی در فهم آیات قرآن کریم دارد و گاهی با تکیه بر بافت و سیاق کلام وحی می‌توان به وحدت معنایی رهنمون شد، ولی در مواردی، تعیین معنی قاطع و یگانه بسیار دشوار است و در این راستا مترجم با تکیه بر ابزار تفسیر می‌تواند در بیشتر موارد از تنگنای ابهام بگریزد.

diversity of meaning of likeness of verb in Koran;

The discussion of likeness of verbs, which is a known and useful one in syntax have been referred to the adverb of time or place or a combination of prepositions and complements after it that for the sake of a complete meaning requires a verb or likeness of verb which is idiomatically called attachment. Sometimes, with the consideration of the content, some of the prepositions have shown a number of meanings, and on the other hand, sometimes, some of these likeness of verbs have numerous attachments which catalyze different meanings in relation to each of attachments and form many meanings.In this research, it is attempt to search about Ayat in a descriptional – analytical method that likeness of verb would be affected by two keys: diversity of attachment and meaning which one of them is grammatical and the other one is vocabulary. The research of such keys that leads to the formation of layers of meaning and the statement of translation difficulties and the translators’ viewpoints in turning such multiple layers in Koran and at the end the introduction of the best and exact translation with the help of content of Ayya is the major aim of this essay.