تحلیل خطر لرزه ای شهر های همجوار سامانه گسلی درونه به دو روش تعینی و احتمالاتی بر اساس نرخ لغزش

زلزله یکی از قوی‌ترین پدیده های طبیعی است که می‌تواند خسارات جانی و مالی قابل‌توجهی را به جوامع بشری تحمیل کند. با شناختن مناطق پرخطر، استفاده از مطالعات تخصصی تحلیل خطر زلزله و برنامه‌ریزی پیشگیرانه می‌توان خطرات زلزله را به‌طور قابل‌توجهی کاهش داد و از خطرات احتمالی ناشی از زمین‌لرزه پیش‌گیری کرد. در این پژوهش، خطر لرزه‌ای برای شهرهای هم‌جوار سامانه گسلی درونه در شمال شرق ﺍﯾﺮﺍﻥ موردبررسی قرار گرفت. سامانه گسلی مذکور درمجموع طولی بیش از 700 کیلومتر دارد و نرخ لغزش آن حدود 2.5 میلیمتر در سال تخمین زده‌شده است. جهت تحلیل خطر زلزله شهر های اطراف این سامانه گسلی، ﮐﺎﺗﺎﻟﻮﮒ لرزه‌ای کاملی جهت تجزیه‌وتحلیل گردآوری شد و با توجه به پراکندگی واحد های بزرگای موجود در کاتالوگ، تمامی واحد ها یکسان‌سازی و به‌منظور ایجاد استقلال آماری رویداد ها از الگوریتم ریزنبرگ استفاده شد. برای گسلهایی که نرخ لغزش آنها مشخص بود از آن در تحلیل خطر احتمالاتی استفاده گردید. درنهایت با شناسایی منابع خطی و سطحی منطقه موردمطالعه و استفاده از روابط کاهندگی مناسب، نتایج تحلیل خطر لرزه‌ای شهر های کاشمر، بردسکن، تایباد، باخرز، تربت‌حیدریه، خلیل آباد، انابد و سلامی به دو روش احتمالاتی(psha) و تعینی(dsha) ارائه شد. خروجی های تحلیل خطر لرزه ای احتمالاتی نشان داد بیشینه شتاب سطح زمین در زلزله با دوره بازگشت 475 سال در برخی از شهرهای مورد مطالعه از مقادیر توصیه شده توسط استاندارد 2800 ایران بیشتر است. برای نمونه شهرهای انابد، خلیل‌آباد، بردسکن و کاشمر به ترتیب با بیشینه شتاب سطح زمین برابر با 0.46، 0.37، 0.35 و 0.34g شتاب بیشتری از مقادیر توصیه شده در استاندارد 2800( 0.3g در پهنه با خطر نسبی زیاد) دارند. بنابراین استفاده از تحلیل خطر ویژه ساختگاه برای این شهرها جهت جلوگیری از خسارت های احتمالی ضروری به نظر می رسد.

seismic hazard analysis of the neighbouring cities of dorouneh ّ fault system by two methods: deterministic and probabilistic based on slip rate

earthquake is one of the strongest natural phenomena that can cause significant human and financial losses to human societies. by knowing the high-risk areas, using site earthquake hazard analysis studies and preventive planning, earthquake risks can be significantly reduced and probable risks caused by earthquakes can be prevented. in this research, the seismic hazard for the neighboring cities of dorouneh fault system in north-east of iran is investigated. the mentioned fault system has a total length of more than 700 km and its sliding rate is estimated at 2.5 mm per year. in order to analyze the earthquake hazard of the cities around this fault system, a complete seismic catalog was collected for analysis. due to the dispersion of magnitude units in the catalog, all units were unified and in order to create statistical independence of the events, reasenberg’s algorithm was used. for faults whose slip rate was known, the slip rate was used in probabilistic hazard analysis. finally, by identifying the linear and area sources of the studied area and using appropriate attenuation relationships, the results of the seismic risk analysis of the cities of kashmar, bardaskan, tayebad, bakharz, torbat-e-heydarieh, khalilabad, anabad and salamei in two probabilistic (psha) and deterministic (dsha) methods were calculated. the outputs of psha showed that the pga in an earthquake with a return period of 475 years in some of the studied cities is higher than the values recommended by iran’s 2800 standard. for example, the cities of anabad, khalilabad, bardaskan, and kashmar have a pga of 0.46, 0.37, 0.35, and 0.34 g, respectively, more than the values recommended in the 2800 standard (0.3 g in the area with high relative risk). therefore,, it seems necessary to use site specific hazard analysis for these cities.