شناسایی عوامل دوباره‌کاری در پروژه‌های مسکونی شهر مشهد به روش دلفی

دوباره‌کاری به یکی از رایج‌ترین دغدغه‌ها در پروژه‌های مسکونی تبدیل شده است. همچنین یکی از دلایل حیاتی برای سرریز هزینه و زمان در پروژه‌های مسکونی است و مستلزم صرف منابع اضافی می‌باشد. در نتیجه در مرحله ساخت‌وساز با مصرف مقادیر زیادی از منابع در جهت انجام مجدد برخی از کارها موجب تولید مقدار زیادی آلودگی می‌شود. باتوجه‌به اثرات محیط‌زیستی و اقتصادی، خطر دوباره‌کاری در پروژه‌ها باید به حداقل برسد که مستلزم درک روشنی از عوامل ایجادکننده آن است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل دوباره‌کاری در پروژه‌های مسکونی شهر مشهد است. برای دستیابی به اهداف، ابتدا ادبیات مرتبط با حوزه دوباره‌کاری موردمطالعه قرار گرفت که نتیجه آن شناسایی 76 عامل موثر در ایجاد دوباره‌کاری بود. از میان این عوامل، 29 عامل کلیدی از دیدگاه محققان انتخاب شدند. در ادامه از روش دلفی جهت دستیابی به یک اجماع قابل‌اعتماد در میان متخصصان بر روی میزان اهمیت عوامل انتخابی استفاده شد. شرکت‌کنندگان در این تحقیق 18 متخصص در حوزه ساخت‌وساز بودند که حداقل در یک پروژه مسکونی نقش داشته‌اند. متخصصان در دور دوم روش دلفی در خصوص میزان مهم بودن هر عامل دوباره‌کاری به اتفاق‌نظر رسیدند. نتایج حاصل نشان داد پنج عامل دوباره‌کاری مهم که پروژه‌های مسکونی شهر مشهد را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهند، بدین شرح است: کمبود تجربه و دانش (کارفرما / تیم نظارتی)، سیاست انتخاب کمترین پیشنهاد مالی بدون درنظرگرفتن صلاحیت فنی و تغییرات دیرهنگام طرح یا محدوده توسط کارفرما در گروه کارفرما؛ خطاها و حذفیات طراحی (ورود دیرهنگام طراح، مهارت و تجربه محدود طراح) در گروه تیم طراحی و مهارت و دانش / آموزش ناکافی عوامل پیمانکار در گروه پیمانکار. پیش‌بینی می‌شود نتایج این مطالعه به ذی‌نفعان و نقش‌آفرینان پروژه در درک عوامل ایجادکننده دوباره‌کاری کمک کند، به‌طوری‌که اجرای پروژه‌های آنها نیازمند حداقل تغییرات طراحی و دوباره‌کاری در مرحله ساخت‌ باشد.

identification of rework factors in residential projects in mashhad using the delphi method

rework has become one of the most common concerns in residential construction. it is also one of the primary causes of cost and time overruns in residential construction projects, requiring additional resources. consequently, a substantial quantity of pollution is produced during the construction phase due to the use of significant amounts of resources for reworking. considering the environmental and economic impacts, the risk of rework in projects should be minimized thorough comprehension of the contributing factors. this study’s primary objective is to identify rework factors in residential projects in mashhad. in order to accomplish the aims, rework-related literature was analyzed, resulting in identifying 76 rework factors. among these factors, 29 key factors were selected from the researchers’ point of view. following this, the delphi method was used to reach a reliable consensus among experts regarding the significance of selected factors. in the second round of the delphi method, 15 experts in the field of construction who participated in this study reached a consensus regarding the importance of each factor. the results are: lack of experience and knowledge (client/supervisory team), policy of selecting the lowest financial offer without considering technical competence, and late changes of plan or scope by the client in the client group; design errors and omissions (late designer input, limited designer skill and experience) in the design team group; and skill and knowledge / insufficient training of the contractor’s agents in the contractor group. it is anticipated that the results of this study will assist project stakeholders and actors in comprehending the underlying factors of rework so that the implementation of their projects requires minimal design changes and rework in the construction phase.