توسعه مدل پویایی سیستم‌ها جهت بررسی ارتباط بین انگیزش منابع انسانی و بهره‌وری زمانی پروژه‌های‌ ساختمانی

مطالعات اخیر به وضوح نشان‌دهنده این حقیقت بوده‌اند که انگیزه با افزایش بهره‌وری نیروی انسانی ارتباط مستقیم دارد. از همین رو توجه به عوامل انگیزشی کارکنان و نیازهای مختلف آنها یکی از مهمترین عوامل موثر بر بهره‌وری و بهبود عملکرد پروژه‌ها به شمار می‌رود. در معدود تحقیقات انجام شده بر روی بهره‌وری نیروی کار، انگیزش منابع انسانی به‌عنوان یک متغیر کلیدی و تاثیر عوامل مختلف بر تغییر انگیزه و اثر آن بر بهره‌وری زمانی پروژه‌های ساخت کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از همین‌رو هدف مقاله حاضر بررسی اثر تغییر انگیزه و عوامل موثر بر آن بر بهره‌وری زمانی پروژه‌های ساختمانی با رویکرد پویایی سیستم می‌باشد. بدین منظور پس از شناسایی پارامترهای موثر بر انگیزش منابع انسانی از منابع کتابخانه‌ای و جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از مطالعات پیمایشی با ابزار پرسشنامه و مصاحبه، اقدام به مدلسازی کیفی و حلقه‌های علت و معلولی بین پارامترها در نرم‌افزار vensim گردید. همچنین با مدلسازی کمی، روابط بین پارامترها تعیین شد. در ادامه با تعریف سنایوهای مختلف مبتنی بر تغییر پارامترهای موثر بر انگیزش نیروی انسانی و بهره‌وری زمانی پروژه‌ها، اقدام به پیاده‌سازی مدل در یک پروژه واقعی (ساختمان اداری-تجاری) گردید. نتایج نشان داد با افزایش 50% انگیزه نیروی انسانی در پروژه، نرخ صحیح انجام کار تا 3 برابر نیز افزایش یافته و پروژه در زمان 690 روز و 30 روز کمتر از زمان تعیین شده به پایان می‌رسد. همچنین نتایج نشان داد که کاهش 50% حقوق سبب افزایش تاخیر تا حدود یک سال در تکمیل پروژه و افزایش 20% تاخیر در پرداخت حقوق منجر به افزایش تکمیل پروژه تا 4 ماه و افزایش پارامتر نسبت حقوق به‌کار تا 2 برابر سبب کاهش 5 ماه از تکمیل پروژه خواهد شد.

developing a system dynamics model to study the relationship between human resource motivation and time productivity of construction projects

recent studies have clearly shown that motivation is directly related to the increase in productivity of human resources. therefore, paying attention to the motivational factors of employees and their different needs is considered one of the most important factors affecting the productivity and performance improvement of projects. in the few researches conducted on human resources productivity, have been less considered the motivation as a key variable and the effect of various factors on the change of motivation and its effect on the time productivity of construction projects. therefore, the present paper aimed to investigate the effect of motivation change and the factors affecting it on the time efficiency of construction projects with the approach of system dynamics. to this aim, after identifying the effective parameters on the motivation of human resources from library sources and collecting data using survey studies with questionnaires and interviews qualitative modeling and cause and effect loops between the parameters were performed in vensim software. also, with quantitative modeling, relationships between parameters were determined. then, the model was implemented in a real project (office-commercial building), by defining different scenarios based on changing parameters affecting the motivation of manpower and the time efficiency of projects. the results showed that with a 50% increase in the motivation of human resources in the project, the correct rate of doing the work increased up to three times and the project ends in 690 days, which means 30 days less than the appointed time; and 50% reduction in salaries caused an increase of about one year in the delay in completing of project, and 20% increase in salary payment delay lead to increasing the project completion time about 4 months, and by increasing the salary-to-work ratio up to two times; the project completion time will reduce about five months.