ممانعت از ضربه بین ساختمان‌های مجاور تحت اثر زلزله‌های نزدیک به و دور از گسل

تحت بار لرزه‌ای، در صورت عدم وجود فاصله‌ی کافی بین دو ساختمان مجاور، ضربه‌ی میان ساختمان‌ها می‌تواند عامل وقوع خسارت‌های فراوانی باشد؛ رعایت حداقل فاصله‌ی جانبی یکی از راه‌های پیشگیری از این پدیده می‌باشد. الزامات مختلفی برای رعایت حداقل فاصله‌ی جانبی لازم در آیین‌نامه‌های متفاوت پیشنهاد شده‌است. تفاوت‌ها‌ی‌ موجود میان این الزامات، نشانگر ضرورت مطالعه و بررسی مبانی و ارزیابی کفایت روابط ارائه شده در مراجع مختلف می‌باشند. با توجه به توضیحات فوق در این مقاله، روابط پیشنهادی در استاندارد 2800 ایران (ویرایش چهارم)، آیین‌نامه‌ی بین‌المللی ibc-2009، آیین‌نامه‌ی ساختمانی اروپا ec8 ، و آیین‌نامه‌ی ساختمانی کانادا nbcc-2005 برای جلوگیری از ضربه‌ی ساختمان‌های مجاور بررسی و کفایت آنها با مقادیر تحلیلی درز انقطاع ارزیابی شد. مدل‌های اجزای محدود برای 25 ساختمان مختلف 1 تا 13 طبقه‌ی فولادی و بتن مسلح با سیستم‌های مختلف ایجاد و تحریک‌های زلزله به صورت دو مجموعه‌ی 7 شتاب‌نگاشتی نزدیک به و دور از گسل مقیاس شده جهت انطباق با طیف طرح اعمال گردیدند. طبق نتایج حاصل، عدم تفکیک ساختمان‌های تیپ از ساختمان‌های غیرتیپ در استاندارد 2800 ایران و همچنین اعمال معیار srss برای هر دو حالت یا اعمال ضریب 0/7 بر جابجایی غیر‌خطی هر ساختمان غیر تیپ نیازمند اصلاح بود. همچنین، محاسبه‌ی درز انقطاع برای زلزله‌های دور از گسل و نزدیک به گسل باید متفاوت باشد. در سیستم قاب خمشی متوسط، معیار srss برای زلزله‌های دور از گسل و معیار جمع مستقیم جابجایی‌های غیر خطی برای زلزله‌های نزدیک به گسل مناسب‌ بوده و معیار یک صدم ارتفاع در سیستم مهاربندی پیشنهاد گردید.

code-based study of pounding prevention between adjacent buildings

earthquake induced pounding between adjacent buildings could be the source of different architectural and structural damages. a minimum distance is required in references, including seismic design codes. these differences motivate an investigation to evaluate the accuracy of each criterion. in this research, the criteria mandated by modern seismic design codes are evaluated based on the separation distances predicted by nonlinear time history analyses. the study is carried out on steel and concrete buildings with different story numbers and lateral systems. a set of 7 far and 7 near – fault records compatible with the design spectrum provided in the seismic design code of iran (standard no. 2800 – 4th ed.) were used in the analyses. the separation distances are obtained based on srss and abs compared to the criteria mandated by ibc-2009, euro code 8, standard no. 2800, and nbcc 2005. based on the results, since the abs method results are larger than srss, the criterion in standard no.2800 should be reformed. it is also indicated that the criteria should be different for far and near – fault earthquakes. for moment frames, srss in far fault earthquakes and abs in near fault earthquakes are suggested. for braced frames, however, a separation distance larger than or equal to one percent of the height is required in both the far fault and near fault earthquakes.