ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه‌های bot با استفاده از معادلات ساختاری و مدل یکپارچه فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و topsis فازی

بخش خصوصی اهمیت بسزایی در توسعه و عمران شهرها داشته و دولت‌ها مشوق این بخش در اجرای پروژه‌های عمرانی هستند. روش bot از روش‌هایی است که مشارکت بخش خصوصی را در توسعه زیربنایی دولت افزایش می‌دهد. امروزه توجه به تامین مالی پروژه‌های شهری و رویکردهای جدید تامین مالی از جمله روش bot در اکثر شهرهای بزرگ کشور و خصوصا شهر تهران یک ضرورت بشمار می‌رود. اما لازمه استفاده از روش bot، پرداختن و شناخت همه ابعاد و مسائل پیش‌روی این روش اجرایی است. در بسیاری موارد عدم انجام پروژه‌ها در موعد مقرر، به علت عدم مدیریت صحیح پروژه بوده که آن هم از عدم شناخت کافی نسبت به ریسک‌های موجود در این پروژه‌ها ناشی می‌شود. بنابراین ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌ها در پروژه‌هایی که به روش bot انجام می شوند، به ویژه زمانی که تعداد عوامل ریسک‌زا افزایش می‌یابد، به عنوان بخشی مهم از فرآیند پیچیده مدیریت ریسک محسوب می‌شود. در این تحقیق از روش معادلات ساختاری و مدل یکپارچه فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی و روش تاپسیس فازی برای ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های موجود در پروژه‌های عمرانی شهرداری تهران که در قالب روش قراردادی bot اجرا می شوند، پرداخته می شود. از معادلات ساختاری برای سنجش اعتبار ریسک های شناسایی شده استفاده می شود. از روش ahp فازی برای تعیین وزن معیارهای ارزیابی ریسک و از روش تاپسیس فازی برای ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک‌های پروژه های bot استفاده می‌شود. نتایج نشان می‌دهد که ریسک نوسانات قیمت مواد اولیه، ریسک افزایش نرخ تورم، ریسک نوسانات نرخ ارز و ریسک عدم کاربرد تکنیک‌ها و دانش مدیریت پروژه به عنوان مهم‌ترین ریسک‌ها در پروژه‌های bot می باشند.

Evaluating and prioritizing the risks of BOT projects using structural equations and integrated model of fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS

The private sector has an important role on the development of cities, and governments are encouraging this sector to implement civilian projects. The BOT approach is one of the ways that increases private sector participation in government infrastructure development. Today, paying attention to the financing of urban projects and new financing approaches, including the BOT approach, is necessity in most of the major cities, especially in Tehran. But it is necessary to use the BOT method to address and understand all the dimensions and issues behind the implementation of this method. In many cases, failure to complete the projects in due time is due to the lack of proper management of the project, which results from a lack of understanding of the risks involved in these projects. Therefore, assessment and prioritization of risks in BOT projects, especially when the number of risk factors increases, is considered as an important part of the complex risk management process. In this paper, the method of structural equations and integrated model of fuzzy AHP and fuzzy TOPSIS are used to evaluate and prioritize the risks in Tehran Municipality’s development projects that are implemented in the form of BOT contract method. Structural equations are used to measure the validity of identified risks. The fuzzy AHP method is used to determine the weight of the risk assessment criteria and the fuzzy TOPSIS method is utilized to evaluate and prioritize the risks of BOT projects. The results indicate that the risk of commodity price fluctuations, the risk of rising inflation, the risk of exchange rate fluctuations, and the risk of nonapplication of techniques and project management knowledge are the most important risks in BOT projects.