دیدگاه علامه‌طباطبایی دربارۀ عینیّت ارزش‌ها و حریّت در انگیزش اخلاقی براساس توحید اطلاقی

عینی یا ذهنی بودن ارزش‌های اخلاقی و درونی یا بیرونی بودن منبع انگیزش اخلاقی، از مباحث مسئله‌ساز  فلسفۀ اخلاق معاصرند؛ زیرا ذهنی بودن ارزش‌ها، به نسبی بودن اخلاق، و بیرونی بودن منبع انگیزش، به ضعف در عمل منجر می‌شود. هدف این مقاله، حل این مسائل براساس توحید اطلاقی از نگاه علامه‌طباطبایی است. روش ما در گام اول، تبیین و تحلیل نظریۀ توحید اطلاقی و در گام دوم، استنتاج لوازم این نظریه در پاسخ به آن مسائل است. توحید اطلاقی می‌تواند هم مبنای عینیت ارزش‌های اخلاقی و هم معیاری درونی برای انگیزش اخلاقی آزاد و متعالی باشد؛ زیرا انسان موحد براساس اسماء حق‌تعالی، که عینی‌اند، عمل کرده و فقط یک ذات را در تمام هستی می‌بیند و تمام صفات و افعال متکثر در آینه‌های آفاقی و انفسی را تصاویری از صفات و افعال حق‌تعالی می‌داند. تبیین وحدت اطلاقی و تمایز آن با سایر مراتب توحید، اثبات عینیت ارزش‌های اخلاقی و سازگار بودن آن با انگیزش اخلاقی درونی و آزادانه و نیز تمایز آن با سایر انگیزش‌های اخلاقی در نظام‌های مبتنی بر وظیفه‌گرایی و سودگروی فردی یا جمعی دنیوی یا اخروی، از دستاوردهای این مقاله است.

The objectivity of moral values and freedom of in motivation based on absolute monotheism in viewpoint of Allameh Tabatabai

.From Allamah Tabatabai's viewpoint, absolute monotheism can be defined as a basis for objective moral values and inner core for free and transcendent moral motivations in monotheist because he behaves according to Allah's attributes that are objective beings. The foundation of moral motivation in his view is objective but internal and free. His moral motivation is not like slaves, because of the fear of hell, not like businessman, because of greed to heaven, But as freemen, due to the love of God and his perfections. In this view, instead of destroying the foliage of moral vices, the roots of it disappears, namely to have an independent or nonindependent essence and attributing actions and qualities to it. In this superior level of unity, Instead of seeing multiple essences, just one substance sees and all multiple attributes and actions in Internal and external mirrors, sees as pictures of Allah's attributes and actions. Explanation of pure monotheism and differentiating it from other degree of monism, Proving objectivity of moral values and its consistency whit internal and free motivation and Explaining the distinction between moral motivation in this view whit moral motivation in other schools such as moral duty and individual or collective utilitarianism, worldly or heavenly, are some research results of this article.