ساختار نظام‌‌‌مند مفاهیم اخلاقی در قرآن کریم
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جانی پور محمد
|
|
منبع
|
اخلاق وحياني - 1392 - دوره : 1 - شماره : 3 - صفحه:29 -62
|
|
چکیده
|
هدف اصلی در نگارش این مقاله، مطالعه روشمند و تحلیلی گزارههای اخلاقی بیان‌شده در سورههای قرآن کریم است؛ به این منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، نقش و جایگاه این گزاره‌ها در هدایت افراد و جامعه اسلامی به سمت کمال و سعادت تبیین می‌شود و یک مدل نظام اخلاقی بر اساس آن به دست می‌آید.این پژوهه بر آن است که با استخراج گزارههای اخلاقی قرآن کریم، تجزیه و تحلیل آن‌ها و سپس طبقه‌بندی موضوعی، در نهایت، به تبیین مُدل چگونگی هدایت افراد و جامعه اسلامی بپردازد. گزارههای اخلاقی بیان‌شده در سورههای قرآن کریم، در دو بُعد فردی و جمعی، به صورت همسان بیان خواهد شد و به منظور ساخت یک مدل و نظام ساختاری در حوزه اخلاق، چهار رکن اصلی یک نظام (اصول و مبانی نظری، الزامات، مقدمات و موانع) در این زمینه تبیین می‌شود.در این مقاله سوره «اسرا » نمونه‌ای است که با روش تحلیل محتوا به مطالعه آن می‌پردازیم. نتایج به دست آمده از این پژوهش، بیانگر آن است که گزارههای فردی در دو حوزه فضیلت و رذیلت 47% و گزارههای جمعی بیان‌شده در این سوره نیز در چهار حوزه فرهنگ، اجتماع، سیاست و اقتصاد، 53% از مجموع گزارههای این سوره را تشکیل می‌دهد. مدلی که در پایان ذکر می‌شود، همه جنبه‌ها و جهات یک نظام اخلاقی در سطح فردی و جمعی را تبیین می‌کند.
|
|
کلیدواژه
|
قرآن کریم ,نظام اخلاقی ,ارزش‌های اخلاقی ,تحلیل محتوا
|
|
آدرس
|
دانشگاه امام صادق (ع), ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|