موانع تربیت در بستر سوره مبارکه جمعه

در سوره مبارک جمعه، نمای کلی نظام تربیت وحیانی به تصویر کشیده شده و شاخص‌های اصلی آن برشمرده شده است. در این سوره، مبانی و مبادی تربیتی، منابع تربیت، موانع تربیت و نتایج و آثار تربیت به عنوان مولفه‌های نظام تربیت وحیانی قابل تحلیل و ارزیابی است. این مقاله، موانع تربیت در نظام تربیت وحیانی را برپایه معارف سوره جمعه شناسانده و انطباق آن بر سیر ترتیبی آیات سوره را می‌نمایاند. بر اساس نتایج این پژوهش، مهمترین موانع تربیت را می‌توان در شش محور بر اساس آیات سوره جمعه بیان کرد. اولین محور، غفلت از مفهوم فضل خدا و آن حقیقتی است که در آیات قرآن به عنوان فضل مورد اشاره قرار گرفته است. محور دوم، غفلت از ارتباط صحیح با کتاب وحی است. محور سوم، غفلت نسبت به مفهوم ولی خدا و جایگاه اولیاء الهی است که نقش بسیار پررنگ و زیربنایی در فرآیند تربیت توحیدی به عهده دارد. محور چهارم، غفلت از حقیقت مرگ بوده که از مهمترین موانع تربیت محسوب می‌شود و محور پنجم از موانع تربیت، عدم توجه به موضوع ذکر و به صورت خاص ذکر خداوند است. محور نهایی از موانع تربیت نیز مسئله لهوگرایی بوده و که در معارف سوره جمعه در پیوند با مفهوم «ما عندالله» بیان شده و این پیوند، به عنوان یکی از نکات بی‌بدیل قرآن در حوزه موضوع تربیت و موانع آن قابل تحلیل است.

obstacles of education in the context of surah mubaraka juma

in surah juma, the main indicators of the revealed education system are depicted. in this surah, the foundations, obstacles of education and the results of education can be analyzed as the components of the education system. this article has identified the obstacles of education in the revelation education system based on the teachings of surah juma. based on the results of this research, the most important obstacles to education can be expressed in six axes based on the verses of surah juma. the first axis is neglecting the concept of god’s grace. the second axis is neglecting the correct relationship with the qur’an. the third axis is neglecting the concept of guardianship of god and the position of divine saints. the fourth axis is the neglect of the truth of death, which is considered one of the most important obstacles to education, and the fifth axis is the lack of attention to the subject of mentioning and remembering god. the final axis of the obstacles of education is the issue of lahoism, which is expressed in the teachings of surah juma in connection with the concept of &ma’indullah& and this connection can be analyzed as one of the irreplaceable points of the qur’an.