بررسی تطبیقی جایگاه ایثار درتربیت اخلاقی از نگاه اسلام و یهود

تربیت اخلاقی، به معنای فرایند نهادینه سازی ارزش‌های اخلاقی در وجود انسان، یکی از مهم‌ترین رسالت‌های ادیان الهی به شمار می‌رود. شاکله کلی این ارزش‌ها در ادیان مختلف یکسان است اما آموزه‌های اخلاقی‌ که بروز عملی این ارزش‌ها هستند، در برخی جزئیات متفاوتند. «ایثار» به عنوان یک آموزه اخلاقی مهم، چه جایگاهی در تربیت اخلاقی دارد؟ این نوشتار، با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و استفاده از روش توصیفی- تحلیلی جایگاه این آموزه را در تربیت اخلاقی بر اساس تعالیم دو شریعت اسلام و یهود بررسی می‌‌کند . هردو شریعت، ازخودگذشتگی و ایثار نسبت به دیگران را از مهم‌ترین آموزه‌های تربیتی خود مطرح می‌کنند، اما در تعیین معیارهای آن-به عنوان عمل اخلاقی- تفاوت دارند. توجه به نژاد افراد در تعیین مصادیق ایثار، مهم‌ترین معیاری است که در آیین یهود -به شکل امروزی آن- وجود دارد؛ به این معنا که ایثار در برابر یک فرد غیریهودی می‌تواند ارزش منفی پیدا کند. در مقابل، تنها ملاکی که در اسلام، برای ایثار نسبت به دیگران مطرح می‌شود، این است که بر محور بندگی خداوند باشد. توجه به این محور در مقام عمل باعث می‌شود تنها دشمنان خداوند و افرادی که مبتلا به آفات اخلاقی‌ای مثل عجب و تکبر هستند، در گستره ایثار قرار نگیرند.

a comparative study of the place of self-sacrifice in moral education from the point of view of islam and judaism

moral education, in the sense of the process of institutionalizing moral values in human existence, is considered one of the most important missions of divine religions. the general structure of these values is the same in different religions, but the moral teachings that are the practical manifestation of these values are different in some details. what is the place of &sacrifice& as an important moral doctrine in moral education? this article examines the place of this doctrine in moral education based on the teachings of islamic and jewish sharia by referring to library sources and using the descriptive-analytical method. both shari’ahs propose selflessness and sacrifice towards others as one of their most important educational teachings, but they differ in determining its criteria - as a moral act. paying attention to the race of people in determining examples of self-sacrifice is the most important criterion that exists in judaism - in its present form; in the sense that self-sacrifice against a non-jew can have a negative value. on the other hand, the only criterion for self-sacrifice towards others in islam is that it should be based on god’s service. paying attention to this axis in practice means that only the enemies of god and people who suffer from moral diseases such as wonder and arrogance are not included in the scope of self-sacrifice.