چیستی مراء و بازشناسی آن در آیات و روایات

گفتگو یکی از رایج ترین راه‎های ارتباط با دیگران است. اگر فهمیدن و فهماندن از حالتی طبیعی و درست برخوردار باشد رابطه جمعی سالمی شکل می‎گیرد و مکالمه به بار می‎نشیند. گاهی گفتگوها به انگیزه‎های مختلف از حالت صحیح و مرام اخلاقی بیرون می‎رود و به جای درستی، مهرورزی، راهنمایی و روشن‌نماییِ حق، به آسیب‎هایی چون میل به چیرگی، فضل نمایی، تفاخر و تعصب منحرف می‎شود. یکی از این آسیب‎های گفتگو «مراء» است. این عنوان ویژه اخلاق اسلامی است و در آیات و روایات به کار برده شده است؛ «مراء» ابهام معنایی دارد و در چیستی و مولفه‎های آن تردید و اختلاف است. مساله این پژوهش بررسی معنای درست «مراء» بر اساس کاربرد لغت عرب و مفهوم ریشه ای آن با بهره گیری از آیات و روایات است. این تحقیق با اطلاعات اهل لغت، آیات قرآن و تفسیر، مجموعه روایات و تحلیل‎های اخلاقی و فقهی با روش تحلیل منطقی انتقادی انجام شده است. هدف تشخیص چیستی مراء و کاربست درست آن در حوزه‎های گوناگون اخلاق گفتگو است. یافته‌های پژوهش نشان داده اند که مراء به جر و بحث تند با ورود بر سخن دیگری اطلاق می شود که در نتیجه، طرفِ گفتگو از سر ناراحتی چیزی بگوید تا بتوان به نفع خود از آن بهره برد. لذا مراء از جهت اخلاقی پیوسته قبیح و نادرست است. از نظر فقهی نیز متناسب با مفاسدی که به بار می‎آورد حکمِ مرجوح تکلیفی است که از کراهت تا حرمت را در بر می‎گیرد.

what is mera and its recognition in verses and traditions

one of these harms that occurs in the context of dialogue is mara. . the aim of this research is to study the correct meaning of mara based on the use of the arabic word and its root meaning and also by using its use in verses and hadiths. the research hypothesis is that mara includes two important components of entering into another speech and wrist grip. the second hypothesis is that causes, effects and treatments have been mentioned for verses in the verses and hadiths. the third hypothesis is related to the ruling of mara, which is absolutely reprehensible and ugly in ethics, but in jurisprudence there is a difference of opinion regarding its application and restriction and its condition and condition. the research is carried out with the information of lexicographers and verses of the qur’an and the interpretation and collection of narrations and moral and jurisprudential analyzes based on verses and narrations. the purpose of this study is to identify what is relevant and its proper application in various areas of conversation ethics.