نقش کمال‌گرایی اخلاقی در تنظیم رفتار مصرفی

بر اساس آموزه‌های اسلامی هدف نهایی انسان،رسیدن به کمال است.کمال‌گرایی بر تمام رفتار انسان موثر است.این پژوهش تبیین می‌کند که چگونه و طی چه فرآیندی کما‌ل‌گرایی اخلاقی در تنظیم رفتار مصرفی موثر است.این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای یک تحقیق بنیادی است.بر اساس جهان‌بینی توحیدی و الحادی دو شیوه مصرف متفاوت در جوامع انسانی شکل می‌گیرد که ازنظر فرآیند،مبانی،شاخصه‌ها و پیامدها در مقابل هم قرار دارند.جهان‌بینی الحادی منجر به رفتار مصرفی لذت‌گرا می شود.مبانی آن،فراموشی یاد خدا و عدم التزام به قوانین تشریعی الهی و غفلت از آخرت و ارزش‌های متعالی است.که این مبانی منجر به سه شاخصه می‌شود:حاکمیت تمایلات نفسانی،مصرف بیشینه،خلق نیازهای غیرضروری.که پیامدهای مانند از بین رفتن نعمت،فسادوبه طور کلی تغییر سبک زندگی را به دنبال دارد.در مقابل این مصرف،مصرف کمال‌گرا وجود دارد.مصرف کمال‌گرا بر پایه جهان‌بینی توحیدی شکل می‌گیرد.مبنای مصرف کمال‌گرا درزمینهٔ مبدا شناختی،این است که فقط خداوند حق قانون‌گذاری را برای زندگی انسان دارد.مبنای هستی شناختی این مصرف،بیان می‌کند که آفرینش جهان هدفمند است و بازگشت عالم به‌سوی خداست و انسان درآخرت باید پاسخگوی همه رفتار خود باشد.این مبانی منجر به دو شاخصه اصلی در این مصرف می‌شود:الف.تدبیر مصرف ب.رعایت حقوق شرعی در مصرف.پیامد این مصرف برای انسان،امانت‌داری نسبت به نعمات الهی،تناسب مصرف با ظرفیت‌های محیط‌زیست،عدالت اجتماعی،توازن و اعتدال در مصرف است.هدف از مصرف لذت‌گرا رسیدن انسان به بیشترین لذات مادی و استفاده از هر ابزاری در این مسیر است؛اما اساسی‌ترین هدف در مصرف کمال‌گرا،کسب رضایت الهی ورسیدن به سعادت نهایی از طریق عمل به دستورات الهی و دوری از نواهی خداوند است،اهمیت این موضوع مشخ خواهد شد.

The role of moral perfectionism in regulating consumer behavior

Islamic teachings indicate that perfection is the human’s ultimate goal.Perfectionism impacts all the behaviors of humans.The present study explains how and through which process ethical perfectionism adjusts consumption behavior.The study is grounded research conducted through a descriptiveanalytical method using desk data.According to the monotheistic and atheistic worldviews,two different types of consumption form in human communities that oppose each other in terms of the principles,processes,characteristicsand consequences.The atheistic worldview results in hedonistic consumer behavior which entails forgetting God,nonadherence to the divine rules,and neglect to the transcendent values and the hereafter.These principles bring about three characteristics:the ruling of carnal desires,overconsumption,and the emergence of unnecessary needs which have consequences such as wasting the blessings,corruption,and overall changes in lifestyle.Perfectionist consumption is opposed to this type of consumption.Perfectionist consumption constitutes based on the monotheistic worldview.The foundation of perfectionist consumption in terms of cognitive originis that only God can make rules for human life.The ontological basis of this type of consumption indicates that theworld hasbeen created for a reason and that man will be held accountable for all his actions in the hereafter.These principles lead to the two main characteristics of consumption management and observing the religious rights in consumption.The consequence of this type of consumption for humans is safeguarding the divine blessings,consumption proportionate to the ecological capacities,social justice,balance,and moderation in consumption.The purpose of hedonistic consumption is achieving the greatest material pleasurewhile usingany means for this purpose,while the most essential purpose of perfectionist consumption isto gain divine satisfaction and ultimate happiness by adhering to the divine commands.