دگرگونی گویش خلجی در برخورد با فارسی تهرانی

گویش خلجی از گویش های کهن ترکی در ایران به شمار می رود. این گویش، به علت قرار داشتن جغرافیای تکلم آن در قلب مناطق فارسی زبان، با دیگر گویش های ترکی تبادلی نداشته است. گویش خلجی تغییرات زبانی بسیارگسترده ای را در اثر همزیستی و مراودات اجتماعی با فارسی معیار پذیرفته است. هدف این مطالعه بررسی عوامل دخیل در این اثرپذیری در گویش خلجی مهاجران ساکن تهران است. در این پژوهش، تغییرات واژگان و طرز گفتار مهاجران گونۀ خلجی جامعۀ زبانی تهران بررسی شده است. بررسی کیفی نشان داد برخی آواهای خلجی به طور معنی داری در گفتار گویشوران گوناگون، شبیه فارسی معیار شده اند. بررسی کمّی چندین عامل همچون جنسیت، طبقۀ اجتماعی، تحصیلات، شغل، سن گویشور، سن مهاجرت، مدت اقامت و منطقۀ اقامت در تهران نشان داد که از این میان، سن مهاجرت بیشترین تعیین کنندگی را در این دگرگونی داشته است.