تحلیل معنایی برخی افعال لُری ممسنی بر مبنای رویکرد معنی‌ شناسی قالب ‌بنیاد

معناشناسیِ قالبی را اولین‌بار چارلز فیلمور (1982م.) مطرح کرد. این نظریه مدّعی است که معانی واژه‌ها، در نظامی از دانش جای دارد که ریشۀ آن در تجربۀ اجتماعی و فرهنگی بشر واقع شده است. اصطلاح قالب به‌مثابۀ شیوه‌ای جهت تحلیل‌های معنایی زبان طبیعی است. «افعال» به‌عنوان مهم‌ترین سازه‌های زبانی در بیشتر حالاتِ یک رویداد حضور دارند و نقش مهمی در تغییر معنایی بر عهده ‌گرفته‌اند. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان کارایی این نظریه در گونۀ لری ممسنی و ارائۀ قالب‌های معنایی برخی افعال در این‌گونه است. در این پژوهش، 32 فعل از میان 336 فعلِ جمع‌آوری‌شده در لری ممسنی، با روش توصیفی - تحلیلی بررسی شده است. با ارائۀ قالب‌های معنایی این افعال، یافته‌ها حاکی از آن‌اند که میان قالب‌های معنایی این افعال با قالب‌های معنایی افعال متناظر آن در زبان فارسی معیار، تفاوت فاحشی وجود دارد. تصور بر آن است که ریشۀ این تمایزات، از تجربیات نهفتۀ فردی و اجتماعی جوامع نشئت می‌گیرند. این افعال، در محدودۀ کاربردشان، از خوانش‌های معنایی بیشتری در مقایسه با فارسی معیار برخوردارند و بر مفاهیم بیشتری دلالت می‌کنند؛ به‌عبارت‌دیگر، معنای این افعال در زبان فارسی معیار، در گذر زمان دچار تحوّل معنایی شده و از مولّفه‌های معنایی‌شان کاسته شده است.