بررسی مضامین عرفانی در داستان «اصلی و کرم» بر مبنای روایت‌های ایران و ترکیه

اسطوره، بیانی پر رمز و راز است که در تمامی ادوار تاریخ بشری در پیوند با انسان به وجود می‌آید، می‌بالد، تغییر و تحوّل می‌یابد و با تنوّع و گونه‌های مختلف دیده می‌شود. اسطوره‌ها با دربرگرفتن مضامین فرازمانی و فرامکانی، انواع مختلف و متنوعی دارند که از آن میان می‌توان به اسطوره‌های تولّد، قهرمان، خلقت، عشق و ازدواج، مرگ، حرص و آز، نیکی و همچنین اسطوره‌های طبیعت اشاره کرد. اسطورۀ قهرمان یکی از مهم‌ترین اسطوره‌هاست که در بین ملل مختلف و در زمان‌های مختلف نمود یافته است. داستان سلوک قهرمانانی که غرور خویش را در هم شکسته و با گذر از عشق مجازی، عشق حقیقی را دریافت کرده‌اند، از مضمون مایه‌های مشترک آثار ادبی جهان است که در قالب اسطوره روی می نماید. این امر در روایت‌های مختلف داستان اصلی و کرم، نمود برجسته‌ای دارد. قهرمانان داستان همچون ققنوس در آتش می‌سوزند تا با فنای خویش، بقا را تجربه کنند. این مقاله بر مبنای مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که با نگرش فرامرزی، وجوه مشترک برآمده از روح مشترک بشری را در آثار ادبی مورد بررسی قرار می دهد، مضامین عرفانی در داستان «اصلی و کرم» را بر اساس روایت‌های ایران و ترکیه، تبیین می کند تا ضمن مشخص کردن روابط ادبی ایران و ترکیه، نمود عرفان در داستان‌های «عاشیقلار» را روشن سازد. براساس دستاوردهای این تحقیق، عناصر درویش یاریگر، بوتا، عشق، دختر ترسا، پیر خرد، سفر، سختی راه عشق، گذر از عشق مجازی، فنا و دست‌یابی به حقیقت اصیل، صرف نظر از تفاوت‌های جزئی، مضامین مشترک این روایت‌هاست که بخشی به خاطر کهن الگو‌هاست و بخشی از تاثیر و تاثّر ناشی می‌شود.

A study of mystical themes in the story of Asli and Karam based on the narratives of Iran and Turkey

Myth is a mysterious expression in connection with human arises in all eras of human history, assertions, changes, evolves, and it can be seen in a various forms. Myths including temporal and transcendental themes have various types as: myths of birth, heroism, creation, love and marriage, death, greed, goodness, as well as the nature ones. Myth of the hero is one of the most important myths that have appeared among different nations at different times.The stories of heroes, breaching their pride and ego and reach true love, are common content of world letter that created for quotation or telepathy. The story of «Asli and Karam» of Ašiglar Literature is the story of spiritual process evolution, in which the hero saw his beloved in dream and journey for reaching her but at the end of story with passing from virtual beloved achieved true love. This article based on American School of camprative, study the Motivation of mysticism in different narratives of «Asli and Karam» in Iran and Turkey. The Common themes of wine, Christian girl, old wise, journey, difficulty of love’s pass, reaching to true beloved are common contents of different narratives of this story.