بررسی تطبیقی معنایی و موسیقیایی اَتباع در کردی کلهری با زبان فارسی (نمونۀ مورد مطالعه: گویش کلهری شهرستان‌های گیلان غرب و ایوان غرب)

گویش کردی کلهری یکی از گویش‌های شاخۀ جنوبی زبان کردی(زبان کردی دارای سه شاخۀ شمالی،مرکزی و جنوبی‌)ست که بیشتر گویش‌وران آن در شهرستان‌های ایوان‌غرب و سرابله از توابع استان ایلام و اسلام‌آباد‌غرب و گیلان‌غرب در استان کرمانشاه سکونت دارند. از آنجا که مطالعات زبان‌شناسی، زبان کردی را جزو زبان‌های هم‌عرض زبان‌فارسی به شمارمی‌آورد؛ مفاهیم، واژگان و ترکیبات این زبان نیز مانند زبان فارسی، برآمده از روابط و تناسبات میان واژگان است که یکی از این تناسبات وجود اتباع در زبان است. از این رو نگارندگان این پژوهش به شیوۀ تلفیقی میدانی(گفتگوی مستقیم با گویشوران کلهری شهرستان‌های گیلان‌غرب و ایوان­غرب) و با استناد به منابع کتابخانه‌ای (مراجعه به کتاب­ های معتبر مرتبط با گویش کلهری) به پژوهش حاضر پرداخته‌اند و برآنند تا به این پرسش‌ها پاسخ دهند: 1 آیا در گویش کردی ایوان‌غرب و گیلان‌غرب اتباع وجود دارد؟ 2 در گویش کردی ایوان‌غرب و گیلان‌غرب چه تناسبی میان واژۀ پایه و پیرو(تابع) وجود دارد؟ 3چه تفاوت‌ها و شباهت‌هایی بین اتباع در گویش کردی با اتباع در زبان فارسی وجود دارد؟ از نتایج حاصل شدۀ این پژوهش آن است که از نظر کارکرد معنایی و از لحاظ ساختاری و موسیقیایی، اتباع در گویش کلهری دقیق شبیه اتباع در زبان فارسی‌ است؛ با این تفاوت که بسامد تقدیم تابع بر متبوع در اتباع کلهری نسبت به تقدّم تابع بر متبوع در زبان فارسی بیشتر است. تفاوت دیگر، وجود اتباع گردان در زبان کردی‌ است که در زبان فارسی موردی از آن یافت نشد. این ریزتمایزات و اختلافات کاربردی، بیانگر آن ‌است که زبان فارسی و کُردی با تمام تشابه ساختاری، هم‌عرضی و اقتباس‌شان از یکدیگر، دو زبان مستقل از هم هستند و پرداختن به چنین تفاوت‌های ریز و نامحسوس می‌تواند وجوهی از استقلال دو زبان را آشکارتر نماید.

A comparative study of the semantics and music of the subjects in Kalhori Kurdish with Persian language(Study sample: Kalhori dialect of Gilan-e-Gharb and Ivan-e-Gharb regions)

Kalhori Kurdish dialect is one of the vernaculars of the southern branch of Kurdish language (Kurdish language has three branches north, central and southern) that most of its speakers live in the cities of IvanGharb and Sarablah of Ilam province and IslamabadGharb and GilanGharb in Kermanshah province. Since linguistic studies consider Kurdish to be one of the most widely used languages in Persian, the concepts, words and combinations of this language, like Persian, are derived from the relations and proportions between words, one of which is the existence of citizens in the language. Therefore, the authors of this study have lead the present research in an integratedfield study method (direct conversation with Kalhori speakers of GilanGharb and IvanGharb regions) and with reference to library sources (referring to authoritative books related to Kalhori dialect) and they try to answer these questions: 1 Are there any dependency in the Kurdish dialect of IvaneGharb and GilaneGharb? 2 In the Kurdish dialect of IvaneGharb and GilaneGharb, what is the relationship between the word base and dependency (function)? 3 What are the differences and similarities between the dependency in the Kurdish dialect and the other in the Persian language? One of the results of this research in terms of semantic, function, structure and music, in the Kalhori dialect clarifies the dependency is exactly similar to the dependency in the Persian language. With the difference that the frequency of the function to the subject in Kalhori dependency is higher than the preceding the function to the subject in Persian language. Another difference is the existence of dependency switcher in Kurdish, which was not found in Persian. These practical differences and alterations indicate that Persian and Kurdish, with all their structural similarities, and adaptations, are two independent languages, and addressing such small and subtle differences can reveal aspects of the two languages’ independence.