فرایند تغییرات واجی در انتقال از زبان پهلوی به لکی

زبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش، آن است تا فرایند تغییر واژه های پهلوی لکی را از دیدگاه تغییر واج ها و جایگاه و شیوۀ  ادای واج ها از نظر تغییر در واژه های مشترک بررسی گردد و به این سوالات پاسخ داده شود: 1 تغییرات واج ها در فرایند انتقال از پهلوی به لکی کدامند؟ 2 آیا جایگاه و شیوۀ ادای واج ها در تغییر آن‌ها به واج های دیگر، نقش داشته است؟ پس از بررسی، این نتایج به دست آمد: در انتقال واژه‌ها از پهلوی به لکی، تغییرات واجی شامل پنج فرایند کاهش، افزایش، جا‌به‌جایی، ادغام و ابدال بوده است. در این میان، تغییرات فرایند ابدال از همه بیشتر است. کاهش واجی در سه جایگاه آغاز، میان و پایان واژه ها دیده می شود. جا‌به‌جایی واج ها تنها در بین واج های ar و šs وجود دارد. همچنین با تکیه بر آمار این پژوهش می توان گفت جایگاه و شیوۀ ادای واج ها نقش موثری در تغییر آن‌ها داشته است. روش کار در این مقاله استخراج واژه‌های مشترک از فرهنگ های پهلوی و مقایسۀ آن‌ها با واژه‌های لکی از نظر واجی بوده است.

Changes of Phonological Process in the transition from Pahlavi Language to Laki

Laki is one of the remaining dialects of the Pahlavi language and most of its speakers live in Lorestan, Kermanshah, Ilam and Hamadan. While time passing, words usually experience transformations in their structure. Laki language in transition from Pahlavi has also been changes in phonemes and words. The aim of this study is to investigate the process of phonological changes in the transition from Pahlavi to Laki languages, and the position and method of phonemes expressing in terms of common words change and it tries to answer these questions: 1) what are the phonemes changes in the transition process from the Pahlavi to the Laki? 2) Have the position and manner of articulation of phonemes had a role in the change of other phonemes? Consequently, phonological changes in the transition process from Laki to Pahlavi have been five processes of decreasing, increasing, relocation, merge, and change. Meanwhile, variations in the change of process are more than others. Phonological decreasing is in the beginning, in the middle and at the end of the words. Phonemes relocation exists only between ar and as phonemes. It can be said the position and the expression method of phonemes have had effective role in phonemes change based on the statistics of this research. The procedure in this paper involved extracting common vocabularies from Pahlavi dictionaries and comparing them with Laki vocabulary items.