بررسی برخی لغات و اصطلاحات محلی کرمان و پاریز در آثار محمد ابراهیم باستانی پاریزی

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌های اقلیمی و محلی این گونه آثار و تحقیق بر روی عناصر فرهنگ عامه، نقش بسزایی در شناخت ادبیات محلی هر خطّه دارد. یکی از نویسندگان پرکار معاصر که ده‌ها اثر تاریخی و ادبی از خویش به یادگار گذاشته و در اغلب آن‌ها به فرهنگ عامه توجه داشته است، محمد ابراهیم باستانی پاریزی است. عِرق و دلبستگی این نویسنده به زادگاه خویش و استفاده از لغات، اصطلاحات، مَثل‌ها و باورهای عامیانۀ مناطق کرمان و پاریز موجب شده است که آثارش علاوه بر جنبۀ علمی، صبغۀ محلی و اقلیمی نیز داشته باشد. نویسندگان این مقاله در حین مطالعۀ برخی از آثار باستانی پاریزی، به استخراج تعدادی از لغات و اصطلاحات محلی به کار رفته در این آثار پرداخته‌اند و با تطبیق این لغات و اصطلاحات با کتب فرهنگ و اصطلاحات کرمانی، آن‌ها را بررسی نموده‌اند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که باستانی پاریزی هر جا که مجالی یافته است توضیحاتی مفید و دقیق در متن یا پانوشت آثار خویش برای لغات، اصطلاحات، کنایات، مَثل‌ها و ... ذکر کرده است. علاوه بر این، برخی از اصطلاحات و معانی‌ای که باستانی پاریزی آورده است، در نوع خود، بکر و دست اول می‌نماید.