صلاحیت دیوان کیفری بین‌المللی نسبت به اتباع دولت‌های غیرعضو در پرتو اصل نسبی ‌بودن معاهدات

یکی از موضوعات مهم اساسنامۀ دیوان بین‌المللی کیفری، صلاحیت دیوان است که از زمان مذاکرات کنفرانس رم تاکنون مورد چالش و موجب مباحث فراوانی بوده است که می‌توان به بحث شروط اعمال صلاحیت دیوان و خلاهای صلاحیتی آن در مواجهه با جنایات بین‌المللی موضوع اساسنامه اشاره کرد. امکان بسط صلاحیت دیوان نسبت به اتباع دولت‌های غیرعضو همواره از سوی موافقان صلاحیت فراگیر دیوان مطرح شده است و تلاش می‌شود با تفسیر موسع از شروط اعمال صلاحیت دیوان چنین قابلیتی به نهاد مزبور اعطا کنند. نوشتۀ حاضر با بررسی نظرهای موافقان و مخالفان این موضوع، به روش توصیفی-تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش است که اصولاً در چارچوب اصول حقوق بین‌الملل، دیوان می‌تواند نسبت به اتباع دول غیرعضو اعمال صلاحیت کند یا خیر. براساس یافته‌های این پژوهش نه‌تنها قواعد حقوق بین‌الملل این اجازه را نمی‌دهد، بلکه نظم هنجاری جامعۀ بین‌المللی نیز تاب چنین تحولی را ندارد.

the jurisdiction of the international criminal court over nationals of non-member states in light of the pacta tertiis principle

one of the important issues in the statute of the international criminal court is the jurisdiction of the court, which has been challenged since the rome conference and has caused many debates. this id exemplified by the debate over the preconditions of applying the court’s jurisdiction to international crimes subject to its statute. the possibility of extending the jurisdiction of the court to nationals of non-member states has always been raised by those in favor of the court’s comprehensive jurisdiction, and an attempt is made to grant such a capacity to the court by broadly interpreting the preconditions to exercising the court’s jurisdiction. the present paper, by examining the views of the proponents and opponents of this issue, seeks to answer whether it is possible to exercise jurisdiction over the nationals of non-member states within the framework of the principles of international law. using a descriptive-analytical method, we come to the conclusion that not only the rules of international law do not allow this, but also the normative order of the international community does not tolerate such an evolution.