پدیدۀ ریزگردهای خاورمیانه: حقوق و تعهدات ایران و دولت‌های همسایه

طوفان‌های شن و غبار تاثیرات عمیقی در تمامی ابعاد اقتصادی- اجتماعی و توسعه‌ای کشورها دارند. ایران به‌ویژه مناطق جنوبی، به‌دلیل قرار گرفتن در کمربند گردوغبار از جنبه‌های مختلفی درگیر این مسئله است. این مقاله با بررسی تعهدات بین‌المللی کشورهای خاورمیانه از ‌جمله ایران، عراق، عربستان و ترکیه در زمینه پیشگیری از تخریب و آلودگی محیط زیست، در پی یافتن راهکار مقابله با پدیدۀ ریزگردها و طوفان‌های شن و غبار است. بی‌شک، یافتن راهکار به‌منظور مقابله با معضلات محیط زیست می‌تواند موجبات تقویت بنیه‌های اقتصادی و سلامت جسمی و روانی تمامی آحاد کشور را فراهم سازد و عاملی مطلوب برای اهداف مرتبط با امنیت ملی نیز است. در این مقاله قوانین و تعهدات داخلی و بین‌المللی ایران و کشورهای همسایه به‌منظور نیل به راهکاری جامع در منطقه بررسی شده است. کشورهای ایران، عراق، عربستان و ترکیه تعهدات و اصول محیط زیستی و وظیفۀ مقابله با معضلات محیط زیستی مانند ریزگردها را چه از حیث تعهدات قراردادی و چه از منظر تعهدات عرفی و حتی اصول کلی حقوق بین‌الملل محیط زیست پذیرفته‌اند. این مقاله با رویکردی تطبیقی، چگونگی تبدیل تعهدات بالقوه را به عاملی به‌منظور تقویت همکاری و مشارکت در مقابله با این پدیدۀ زیانبار بررسی می‌کند.

the sand and dust storms phenomena in the middle east:the rights and duties of iran, and its neighboring states

sand and dust storms deeply affect middle eastern countries in social, economic and development terms. iran and its neighbors are particularly impacted by these storms. based on the study the international environmental obligations of iran, iraq, saudi arabia and turkey, this paper attempts to find a legal solution to the problem of sand and dust storms in the region. international obligations and domestic regulations of other countries in the region have also been studied. iran, iraq, saudi arabia and turkey have accepted the responsibility to combat sand and dust storms by undertaking international environmental obligations. however, the main question is how these potential commitments could be transformed into action. to answer this question, the domestic laws and international obligations of these countries must be studied so that the best solutions with the least cost can be presented.