رویۀ دیوان دادگستری اروپایی در بحران پناهندگی اتحادیۀ اروپا

از سال‌ 2015 با به اوج رسیدن بحران‌ پناهندگی در اتحادیۀ ‌اروپا، سیستم‌ پناهندگی مشترک آن با چالش مواجه شد. نقش بالاترین مقام ‌قضایی ‌اتحادیه یعنی دیوان‌ دادگستری اروپایی در این چالش بسیار حائز اهمیت بود. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی، قضایایی که پس از سال‌ 2015 به دیوان ارجاع شده، به‌صورت یکپارچه بررسی و به این پرسش پاسخ داده‌ شد که تا چه حد سیستم‌ پناهندگی مشترک اتحادیۀ اروپا در مدیریت بحران پناهندگی، از نگاه دیوان‌ دادگستری اروپایی موفق بوده است؟ در رویۀ دیوان دوگانگی آشکار شد که گاهی به نفع حقوق بنیادین و گاهی به نفع سیستم‌ پناهندگی مشترک اتحادیۀ اروپا بود. این دوگانگی در کنار تکامل تدریجی احکام دیوان در زمینۀ تفسیر سیستم پناهندگی ‌مشترک اتحادیۀ ‌اروپا، به نفع حقوق ‌بنیادین بوده است. این موضوع نشان‌دهندۀ عدم موفقیت نسبی سیستم‌ پناهندگی مشترک اتحادیۀ اروپاست که لزوم اصلاحات اساسی در مقررات آن را نمایان می‌کند. با در نظر گرفتن نیاز به اصلاح و به‌روزرسانی قوانین اتباع خارجۀ ایران، و با توجه به آزمون و خطای سیستم‌ ‌پناهندگی مشترک اتحادیۀ اروپا، این پژوهش زمینه‌ساز بستری مناسب برای تدوین مجموعه قوانین کارامد و منطبق با شرع اسلام است.

the case law of the court of justice of the european union in the eu refugee crisis

since 2015 and the peaking of the eu’s refugee crisis, the common european asylum system (ceas) has been seriously challenged. in this crisis, the role of the eu’s highest judicial authority, the court of justice of the european union (cjeu), has been crucial. in this descriptive-analytical paper, the cases referred to the cjeu on refugee crisis after 2015 have been analyzed, to answer the question: from the perspective of cjeu practice, to what extent the ceas has succeeded in managing the eu’s refugee crisis? the cjeu’s case law has shown a sort of dichotomy that sometimes leans towards fundamental rights and sometimes in favor of the ceas. along with the gradual evolution of the court’s judgments related to the interpretation of the ceas, the dichotomy is being resolved in favor of fundamental rights, which indicates the need for substantial reform of the ceas. due to the need of reforming and updating the foreign nationals law of iran, in light of the ceas’s trial and error, this paper provides a suitable basis for formulating a set of efficient laws for this purpose.