صلاحیت مشورتی دیوان بین‌المللی حقوق دریاها: کاوشی در پروندۀ درخواست نظر مشورتی کمیسیون منطقه‌ای شیلات

دیوان بین‌المللی حقوق دریاها، متعاقب درخواست کمیسیون منطقه‌ای شیلات برای صدور نظر مشورتی، این فرصت را جست تا به صلاحیت خود برای صدور چنین نظری بپردازد. جستار حاضر بر آن شده است تا از رهگذر استدلال‌های مطروحه در پروندۀ شمارۀ 21 دیوان بین‌المللی حقوق دریاها، به تحلیل صلاحیت دیوان بین‌المللی حقوق دریاها برای صدور نظر مشورتی در سنجۀ حقوق بین‌الملل بپردازد. روش پژوهش در نوشتار پیش رو، روش توصیفی - تحلیلی است و اطلاعات از طریق تدقیق در منابع کتابخانه‌ای و اسنادی گردآوری شده‌اند. مقالۀ پیش رو ایضاح کرده که دیوان بین‌المللی حقوق دریاها پس از چالش‌های فراوانی که فراروی خود یافته است، با رویکردی کارکردگرایانه و تفسیری تکاملی از مادۀ 21 اساسنامه و مادۀ 138 مجموعه قواعد دیوان، در سال 2015 میلادی حکم داد که دیوان به‌مثابۀ یک کل، می‌تواند نظر مشورتی صادر کند و این صلاحیت، منحصر به شعبۀ دعاوی بستر دریا نیست. این نظر مشورتی (پروندۀ شمارۀ 21)، راه را هموار ساخته است تا هر دولت یا سازمان بین‌المللی بتواند در حیطۀ موضوعات مربوط به دریاها از کل دیوان با تمام شعبی که دارد، درخواست نظر مشورتی کند. چنین درخواستی منوط به آن است که رضایت پیشینی یا پسینی خود را به‌نحوی از انحا اعلام کرده باشد؛ مهمی که به حق، می‌تواند راهکاری نو برای مرجعی از پیش موجود، دانسته شود و برود تا به توسعۀ تدریجی و وحدت مقرره‌ای در این زمینه از حقوق بین‌الملل بینجامد.

the advisory jurisdiction of itlos: an overview of the request for an advisory opinion by the srfc

following the request from the sub-regional fisheries commission (srfc) for an advisory opinion, the international tribunal for the law of the sea (itlos) addressed its advisory jurisdiction. this paper aims to examine this aspect of the itlos advisory opinion of 2 april 2015. the research method is  descriptive – analytical and the information has been collected through library sources. the paper will explain that with a functionalist approach and an evolutionary interpretation of article 21 of the itlos statute and article 138 of the rules of the tribunal, itlos established that the full tribunal has jurisdiction to give the advisory opinion requested by the srfc and this authority is not merely for the seabed disputes chamber. this advisory opinion paves the way for other bodies to obtain an advisory opinion from the tribunal as regards the international law of the sea. it can rightly be considered a new way for the tribunal and lead to the development the law of the sea.