تاملی بر ابعاد حقوقی مالیات بر نقل و انتقال قطعی املاک در ایران

مالیات بر نقل و انتقال املاک هرچند از منظر اقتصادی - مالی مورد مداقه صاحب‌نظران قرار گرفته، اما ابعاد حقوقی آن نیازمند تامل بیشتری است. قانون مالیات‌های مستقیم، مالیات یادشده را ذیل فصل «مالیات بر درآمد املاک» جای داده، با وجود این، ماهیت آن از نوع «مالیات مقطوع» است که این ماهیت، واجد آثار مثبتی در فرایند تشخیص مالیات خواهد بود. همچنین احراز انتقال ملک منوط به ثبت رسمی آن است، اما در موارد متعددی امکان قانونی اخذ مالیات از انتقالاتی که به شکل عادی انجام می‌گیرد نیز وجود دارد که البته به احراز برخی شروط وابسته است. همچنین واگذاری قطعی املاک در قالب‌های حقوقی متنوعی صورت می‌پذیرد، اعم از بیع، اجاره به شرط تملیک، صلح معوض، هبه معوض، معاوضه و... که تشخیص مالیات آنها به موجب قانون معتبر درزمان «انتقال» صورت می‌پذیرد. روش به‌کارگرفته‌شده در این پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی است.

reflections on the legal aspects of taxation on transfer of property in iran

although the property transfer tax has been studied from an economicfinancial point of view, its legal aspects need further consideration. the iranian tax code has categorized property transfer tax as a kind of income tax. however, a transfer tax could be considered a kind of lumpsum tax which can have positive effects on the tax assessment procedure. verifying the transfer of property title is subject to its notarization and official registration. but in many cases there is a legal possibility of taxing transfers of property done through nonnotarized conveyance deeds, which of course depends on the fulfillment of certain conditions. also, the transfer of property can take place in various legal forms, including sale, rent on condition of ownership, settlement (solh) against consideration, gift (heba) against consideration, exchange, etc. the taxation of which is done under the law valid at the time of transfer. the method used in this research is descriptiveanalytical.