قانون اساسی‌گرایی در دادرسی کیفری

قانون اساسی‌گرایی در دادرسی کیفری متضمن تعیین اصول و چارچوب دادرسی کیفری به موجب قانون اساسی است تا سایر قوانین و مقررات براساس این اصول وضع شوند و آنچه در این مفهوم از قانون اساسی مدنظر است، قانون اساسی به معنای عام، یعنی اعم از قانون اساسی مدون و غیرمدون است. در واقع، با توجه به جایگاه والای قانون اساسی در نظام‌های حقوقی، قانون اساسی‌گرایی در دادرسی کیفری، تضمین‌کنندۀ حقوق بنیادین افراد و مانع کاربرد خودسرانۀ قدرت توسط متولیان نظام عدالت کیفری است. استقلال قضایی، استقلال تقنینی و دادرسی اساسی را می‌توان از ابزارهای تضمین قانون اساسی‌گرایی در دادرسی کیفری دانست. سوال اصلی آن است که آیا می‌توان قائل به قانون اساسی‌گرایی در حوزۀ دادرسی کیفری در نظام حقوقی ایران بود؟ با توجه به اصول متعدد قانون اساسی در خصوص تضمین حقوق بنیادین افراد در دادرسی کیفری و پیش‌بینی استقلال قضایی، استقلال تقنینی و دادرسی اساسی در این قانون، می‌توان گفت که قانون اساسی‌گرایی در دادرسی کیفری در نظام حقوقی ایران مورد توجه قرار گرفته است.

Constitutionalism in Criminal Procedure

Constitutionalism in criminal procedure implies that the principles and frameworks of criminal procedure are determined by the Constitution with which other statutes and regulations should comply. In this context, the Constitution involves both codified and uncodified constitutional rules. Because of the constitution’s place  in the legal system, constitutionalism in criminal procedure, protects basic human rights and prevents the criminal justice system from abusing its powers. Judicial independence, legislative independence and constitutional review are mechanisms by which constitutionalism in criminal procedure is ensured. Based on various principles enshrined in the Iranian Constitution, it could be argued that constitutionalism in criminal procedure has been accepted in Iran’s legal system.