صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری در صدور قرار موقت با نگاه موردی بر قضیه اوکراین علیه فدراسیون روسیه سال 2017

طولانی شدن دوره زمانی میان اقامه دعوا نزد دیوان بین‌المللی دادگستری و صدور حکم نهایی، احتمال تضییع حقوق و منافع خواهان را مطرح می‌کند. ازاین‌رو به موجب ماده 41 اساسنامه دیوان بین‌المللی دادگستری، این نهاد اجازه دارد مبادرت به صدور قرار موقت کند. با عنایت به اینکه قرار موقت معمولاً در همان اوایل جریان رسیدگی از سوی طرفین درخواست می‌شود و با بذل توجه به اصل عدم صلاحیت دادگاه‌های بین‌المللی مگر در صورت ابراز رضایت طرفین دعوا، صدور قرار موقت در مرحله‌ای که دیوان هنوز صلاحیت خود را احراز نکرده، قابل بحث و تامل است. بنابراین سوال اصلی این است که دیوان در چه شرایطی صلاحیت خود را در این مرحله احراز و اقدام به صدور قرار موقت می‌‌کند. بررسی قوانین و رویه مربوط به دیوان و همچنین رویکرد اتخاذی دیوان در قضیه اوکراین علیه روسیه در خصوص اجرای کنوانسیون‌های سرکوب تامین مالی تروریسم و رفع کلیه اشکال تبعیض نژادی، حکایت از این دارد که صرف صلاحیت علی‌الظاهر برای صدور قرار موقت کفایت می‌کند، اما در زمینه شرایط مورد نیاز برای صدور این قرار، دیوان ضابطه و سختگیری خاص خود را اعمال خواهد کرد. بررسی مفهوم صلاحیت علی‌الظاهر و شرایط صدور قرار موقت از اهداف مقاله حاضر است.

The Jurisdiction of the ICJ on Indication of Provisional Measures: An Emphasis on Ukraine v. Russian Federation 2017

Lengthening the period between bringing a claim before the ICJ and making the final decision by this entity might cause prejudice to the rights and interests of the claimant. Therefore, pursuant to Article 41 of the ICJ statute, this entity is allowed to indicate, whenever necessary, provisional measures. Considering provisional measures is often being requested by either party at the early stages of proceedings, and based on the fact that the international courts only have jurisdiction on the basis of consent, the issue of indicating provisional measures when the jurisdiction has not yet been established is open to controversy. The circumstances under which the Court decides to indicate provisional measures are also important. In this regard, it is useful to examine the Court’s approach concerning indication of provisional measures in relation to the application of the International Convention for the Suppression of the Financing of Terrorism and the International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination in Ukraine v. Russian Federation. The investigation of the law and practice of the Court implies that merely prima facie jurisdiction suffices for the indication of provisional measures, but concerning the conditions required, the Court would apply its own criteria and strictness.