امنیت حقوقی در نظام حل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی

امروزه داوری بی‌تردید به روش غالب حل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی بدل شده و در غالب معاهدات دوجانبه یا چندجانبه سرمایه‌گذاری یا قراردادهای سرمایه‌گذاری خارجی با دولت میزبان، شرط داوری درج شده است. با وجود این، دیوان‌های داوری در دعاوی سرمایه‌گذاری بین‌المللی، حتی در داوری‌های سازمانی (مانند ایکسید و...)، به‌صورت موردی و برای هر پرونده به‌طور خاص تشکیل می‌شوند و پس از فصل خصومت نیز منحل می‌شوند. این مسئله سبب شده است که در دهه‌های اخیر در چندین مورد آرایی از دیوان‌های داوری مختلف صادر شود که در پرونده‌های مشابه با مسائل حکمی و موضوعی تقریباً یکسان، داوران احکامی متعارض یا بعضاً متناقض صادر کرده‌اند. گسترش صدور آرای متعارض از سوی بسیاری از حقوقدانان به‌عنوان تهدیدی برای نظام حل اختلافات سرمایه‌گذاری بین‌المللی قلمداد شده است؛ تهدیدی که امنیت و انسجام حقوقی این نظام را تضعیف می‌کند و اعتماد بازیگران این عرصه را از بین می‌برد. یکی از پیشنهادهای ارائه‌شده به‌منظور حل این معضل، ایجاد دادگاه فراملی سرمایه‌گذاری بین‌المللی است که در این نوشتار به برخی از ابعاد این پیشنهاد پرداخته می‌شود.

Legal Security in International Investment Dispute Settlement System

Today, Arbitration is, without any doubt, turned into the most common method of dispute settlement in international investment disputes and most BITs, MITs or contracts between investors and host states contain an arbitration clause. Nevertheless, arbitral tribunals in international investment disputes, even in institutional arbitrations (such as ICSID etc.), are ad hocbased and establish for each specific case and will be dissolved after settling the respective dispute. In recent decades, this has led to the issuance of conflicting or even contradictory awards from different arbitral tribunals, in several instances, in which different judgments have been rendered for almost same legal or factual issues. The increase in issuance of such conflicting awards is considered, by some legal scholars, as a threat to legal security and consistency of the system, which also compromise trust of the players in this field. One proposal for resolving the problem is establishing a MultiNational Court of International Investment, which is the main subject of study in this article.