ماهیت سازوکار حل‌وفصل اختلافات برجام

با انعقاد برنامۀ جامع اقدام مشترک (برجام) در 14 جولای 2015، بین ایران و گروه 1+5، اختلاف هسته‌ای ایران بعد از نزدیک به 13 سال پایان پذیرفت. بلافاصله پس از این اتفاق، شورای امنیت قطعنامۀ 2231 را در تایید مفاد برجام به تصویب رساند. این سند که تمامی تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و همچنین تحریم‌های چندجانبه و ملی (اتحادیۀ اروپا و آمریکا) مرتبط با برنامۀ هسته‌ای ایران را لغو کرده، در بندهای 36 و 37 خود، سازوکار حل‌وفصل اختلافات و رسیدگی به نگرانی‌ها و ادعای عدم‌پایبندی اعضا به تعهداتشان را پیش‌بینی کرده است. این سازوکار از جهات بسیاری، متفاوت از شیوه‌های سنتی حل‌وفصل اختلافات (حقوقی و سیاسی) بوده و به‌عنوان یک شیوۀ بدیع و ابتکاری، دارای وجوه مشابهت‌ با «آیین عدم پایبندی» است. این مقاله مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی، ضمن اشارۀ اجمالی به محتوای برجام و قطعنامۀ 2231، به‌تفصیل و به‌دقت به تبیین ماهیت سازوکار حل‌وفصل اختلافات برجام می‌پردازد.

The nature of the Disputes Settlement Mechanism in JCPOA

By concluding a Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) in July 14, 2015between Iran and the E3/EU+3, Iran’s nuclear dispute after nearly 13 years Ended. Immediately after this, the Security Council endorsed Resolution 2231 in support of the JCPOA. This document which Based on, all of the UN Security Council sanctions as well as multilateral and national sanctions related to Iran’s nuclear programe will left, in paragraphs 36 and 37, has predicted a mechanism for settling disputes and addressing concerns and the claims of noncompliance about commitments of members. This mechanism is in many aspects different from the traditional dispute settlement methods (legal and political methods), and as an innovative and new way, has similarities with the noncompliance procedure. This paper, based on a descriptiveanalytical method, briefly describes the content of the JCPOA and resolution 2231, elaborates in detail and carefully to explain the nature of the Disputes Settlement Mechanism in JCPOA.