مطالعه جامعه‌شناختی تحولات مجازات‌ها در افغانستان در پرتو اندیشه‌های حقوق بشری (1400- 1381)

حقوق بشر به ارزش‌ها و هنجارهایی اشاره دارد که متعلق به ذات انسان، بدون توجه به وابستگی‌های قومی، زبانی، ملیتی و مذهبی است. این ارزش‌ها تاثیرات مهمی بر ساختار سیاسی و حقوقی افغانستان در پی داشته است. یکی از این موارد تاثیر اندیشه‌های حقوق بشری بر نهاد کیفر است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیف و تحلیل گفتمانی، به این مسئله پرداخته است که اندیشه‌ها و گرایش‌های حقوق بشری چه تاثیری بر تحولات مجازات‌ها در افغانستان داشته است. نتایج بیانگر آن است که مجازات در افغانستان تاریخ پرفرازونشیبی را طی کرده است؛ گاهی در اوج خشونت‌گرایی کیفری و زمانی در پایین‌ترین درجه کیفرهای خشونت‌آمیز سیر کرده است. این مسئله متاثر از علل و عوامل متعددی است که یکی از آن موارد مسئله حقوق بشر و گرایش‌های حقوق بشری است. هر زمانی‌که گفتمان حقوق بشر چه به‌صورت صوری و ظاهری و چه به‌صورت واقعی وارد گفتمان حقوق کیفری افغانستان شده، تغییرات مقطعی و ظاهری در روش اعمال و اجرای مجازات‌ها نیز نمایان شده است. حذف کیفر شلاق از قوانین کیفری، محدودیت در موارد و روش اعمال کیفر مرگ و حرکت به سمت کیفرهای جایگزین حبس از مهم‌ترین تحولات کیفرها در افغانستان محسوب می‌شوند که به‌دلیل فشارهای جامعه بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری از یک ‌سو، تغییر نسبی ساختار سیاسی، حقوقی، فرهنگی و اجتماعی از سوی دیگر، به‌مرورزمان و به‌ویژه طی دو دهه اخیر به‌وجود آمده است.

a sociological study of punishment developments in afghanistan in the light of human rights ideas (2002-2021)

human rights refer to values and norms that belong to human nature, regardless of ethnic, linguistic, national or religious affiliations. these values have had important effects on afghanistan’s political and legal structure. one of these is the impact of human rights ideas on the penal institution. the present study uses the method of descriptive analysis and discourse analysis to examine the impact of human rights ideas and tendencies on the changes in punishment in afghanistan. the results indicate that punishment in afghanistan has gone through a long history, sometimes at the height of criminal violence and at times the lowest level of violent crimes. this issue is affected by many causes and factors, one of which is the issue of human rights and human rights tendencies. whenever the human rights discourse has entered the afghan criminal law discourse either formally or externally, there has also been a temporary and apparent change in the way of imposing and executing punishments. the elimination of flogging from criminal law, restrictions on cases and methods of death penalty and moving towards alternative imprisonment punishments are among the most important developments of penal punishment in afghanistan, which, due to the pressures of the international community and human rights institutions, on the one hand, has caused a relative change in political, legal, cultural and social structure on the other hand, and especially during the last two decades.