تاثیر حضور امام رضا (علیه السلام) در ایران بر گرایش خاندان طاهری به تشیّع

چکیده:خراسان در سه قرن اول هجری با تحوّلات سیاسی، اجتماعی و مذهبی همراه بود. در میان تحوّلات مذهبی این سرزمین، گرایش مردم به اندیشه‌های علوی بیشتر نمود پیدا کرد. دل‌بستگی و علاقه مردم خراسان به اهل بیت پیامبر(ص) با ضرورت‌های سیاسی حضور امام رضا(ع) در مرو بیشتر شد. ولایت‌عهدی امام فرصت مغتنمی برای رواج اندیشه‌های شیعی بود و تریبون خلافت امکان آشنایی گسترده مردم با معارف شیعه را فراهم کرد. به‌واقع اهمیت حضور امام در خراسان را بیشتر می‌توان در هم‌سویی اجتماعی مردم با علویان جست‌وجو کرد. مردمانی که در سایه درک بیشتر سیره امام، خود سبب جلب حمایت طاهریان از شیعه شدند. طاهریان که دو سال پس از شهادت امام(ع) امارت خراسان را بر عهده گرفتند، بی‌شک تحت تاثیر این دل‌بستگی بودند. رویکرد طاهریان به تشیّع علاوه بر زمینه‌های قبلی، بیشتر متاثّر از ارتباط و آشنایی با امام رضا(ع) در خراسان بود. در این زمینه شاید اقدام طاهر بن حسین در تمرد از خلافت و دعوت به‌سوی علویان به دلگرمی از حمایت مردم مرو بازمی‌گشت که پشتیبان علویان بودند. دلایل مستند در این خصوص اهمّیت تاثیرگذاری در جلب توجه خراسانیان به اهل‌بیت پیامبر(ص) را بیشتر نمایان می‌کند.