بررسی آثار ارتباط زائران و مجاوران در آیین مذهبی پیاده روی دهۀ آخر صفر به مشهد مقدس

یکی از رایج‌ ترین شکل ‌های گردشگری در سراسر جهان، گردشگری مذهبی است. این تحقیق با رویکردی توصیفی تحلیلی به بررسی آثار ارتباط زائران و مجاوران در آیین مذهبی پیاده‌روی به مشهد در بازۀ زمانی دهۀ آخر ماه صفر در سال1401 شمسی، بر دو شاخص کیفیت زندگی و سرمایۀ اجتماعی ساکنان می‌پردازد. جامعۀ آماری این پژوهش کلیۀ خبرگان در امور برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای و حوزۀ گردشگری و خدمات زیارت در شهر مشهد است. با توجه به اینکه تجزیه و تحلیل این تحقیق به روش کیفی است، برای تعداد نمونه با روش اشباع نظری، نمونه‌گیری تا مرحله‌ای ادامه پیدا می‌کند که پاسخ 25 نفر از کارشناسان و خبرگان به هم نزدیک می‌شود. میزان ضریب توافق کندال شاخص‌های این تحقیق برابر با 0.864 است؛ بنابراین در هر مرحله 10 پرسش‌نامه محقق ساخت، توزیع و انتخاب افراد پرسش شونده  بر اساس نمونه در دسترس به صورت هدفمند صورت می گیرد. با بررسی فردی و دموگرافی اعضا و با استفاده از آزمون تی تک نمونه‌ای در نرم‌افزار spss به دو سوال عمده تحقیق، پاسخ و سپس از طریق تحلیل(سلسله مراتبی) ahp به ضریب اهمیت هر معیار پرداخته می‌شود. با توجه به بررسی حاصل از میانگین شاخص‌ها و معیارها و سطح معناداری آزمون شاخص کیفیت زندگی و سطح معناداری آزمون شاخص سرمایۀ اجتماعی، می‌توان نتیجه گرفت که این ارتباط اجتماعی، باعث افزایش کیفیت زندگی و سرمایۀ اجتماعی ساکنان می‌شود. در مقولۀ کیفیت زندگی به ترتیب کیفیت محیط و مسکن، سلامت و بهزیستی فردی اجتماعی و همبستگی و مشارکت، دارای اولویت بالا شناخته ‌شده‌اند و اشتغال و درآمد، آموزش و فرهنگ، کیفیت زیرساخت‌ها و تفریح و اوقات فراغت، در اولویت‌های بعدی است. همچنین در اولویت‌بندی و ضریب اهمیت مقولۀ سرمایۀ اجتماعی، اعتماد به زائران، امنیت برای تردد در شب وآگاهی از گردشگری مذهبی دارای بالاترین ضریب اهمیت بوده‌اند.

examining the effects of the interaction between pilgrims and residents in the religious ceremony of walking to the holy city of mashhad during the last ten days of safar

this research, with a descriptive-analytical approach, investigates the effects of the communication between pilgrims and neighbors in the religious ritual of walking to mashhad in the last decade of the month of safar in 1401 solar year, on two indicators of the quality of life and the social capital of the residents. the statistical population of this research is all experts in urban and regional planning and tourism and pilgrimage services in mashhad. by examining the individual and demographics of the members and using a sample t-test in spss software, the two main research questions are answered, and then the importance coefficient of each criterion is addressed through ahp (hierarchical) analysis. according to the examination of the average indicators and criteria and the significance level of the quality of life index test and the significance level of the social capital index test, it can be concluded that this social connection increases the quality of life and social capital of the residents. in the category of quality of life, respectively (quality of environment and housing), (health and social-individual well-being) and (solidarity and participation) are recognized as having high priority, and (employment and income), (education and culture), (quality of infrastructure) ) and (entertainment and free time), are in the next priorities. also, in the prioritization and importance coefficient of the social capital category, (trust in pilgrims), (security for traveling at night) and (awareness of religious tourism) have the highest importance coefficient.