فرایند شکل‌گیری انسان الگو در فرهنگ رضوی: مثال واره شهید قاسم سلیمانی

یکی از مسائل جوامع مدرن، تعدد و تکثر گروه‌های مرجع است که انسان‌ها را با بحران انتخاب مواجه می‌کند. در همه جوامع برخی انسان‌ها به ‌رتبه و موقعیتی دست می‌یابند که مرجعیت پیدا می‌کنند و افراد زیادی آن‌ها را الگوی خویش قرار می‌دهند. این‌گونه افراد مکتب‌ساز هستند. سوال این است که در فرهنگ رضوی چه کسانی و با طی چه مراحلی می‌توانند مکتب ساز باشند؟ نگارنده با تحلیل متون به‌جای مانده از امام رضا (ع) و با بهره‌گیری از مفاهیم تولیدشده از سوی نشانه‌شناسان، از قبیل اصل «جانشینی» و «هم‌نشینی» تلاش کرده، به یک سازه مفهومی دست یابد و فرایند مکتب‌سازی در فرهنگ رضوی را نظریه‌پردازی کند. نتایج حاصل از تحلیل متن نشان‌دهنده فرایند پنج مرحله‌ای است که تنها افراد ارتقا یافته به مرحله پایانی، با ملازمت به اقتضائات آن، شایستگی الگو شدن دارند و می‌توان آن‌ها را به‌عنوان مکتب و اسوه در نظر گرفت. افراد دارای حسن «سمت»، حسن «هدی»، «تماوت در گفتار» و «تخاضع در کردار» اگر بتوانند در مرحله اقتصادی از «اقتحام»، در مرحله اجتماعی از «شوهاء»، در مرحله فرهنگی از «افساد» و در مرحله سیاسی از «عشواء» پرهیز کنند، به مرحله پنجم وارد می‌شوند. سردار قاسم سلیمانی، به دلیل داشتن مولفه‌های چهارگانه و ارتقا به رتبه نهایی، به‌ویژه شهادت در راه خدا، مثال‌واره مرحله پنجم است که مقام معظم رهبری ایشان را در عصر حاضر به عنوان «مکتب» معرفی کردند.

the process of forming a model man in razavi culture; for example, shahīd qasem soleymani

one of the problems of modern societies is the multiplicity of reference groups that make people face the crisis of choice. in all societies, some people achieve a rank and a position that they gain authority and many people make them their role models. such people are creators of a special way of thinking of a school. the question is, in the razavi culture, who can be school builders and through what steps? by analyzing the texts left by imam riḍā (as) and using the concepts produced by semioticians, such as the principle of succession and coexistence, the author tried to achieve a conceptual structure and theorize the process of school building in the razavi culture. the results of the text analysis show the five-stage process that only the people promoted to the final stage, using its requirements, are worthy to be role models, and they can be considered as a school and a pattern. people with the goodness of way, the goodness of guidance, conformity in speech and submissiveness in action if they can avoid from entering without thinking in business in the economic stage, and from show off in the social stage, and from creating corruption in the cultural stage of and from “disordering” in the political stage, in this case they enter the fifth stage. commander-in-chief qasem soleymani, due to having four components and being promoted to the final rank, especially martyrdom in the way of allah, is an example of the fifth stage that the supreme leader introduced him as school i n the present era.