|
|
گونهشناسی ساختاری و محتوایی کتیبههای چهار ایوان صحن عتیق حرم مطهر رضوی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رحیم زاده تبریزی ملوسک ,جباری صداقت ,شریف زاده محمد رضا
|
منبع
|
فرهنگ رضوي - 1396 - دوره : 5 - شماره : 20 - صفحه:131 -168
|
|
|
چکیده
|
کتیبه و کتیبه نگاری از هنرهایی است که در ثبت وقایع، از ادوار گذشته مرسوم بوده است. پیشینۀ این هنر به سنگ نوشتهها و الواح گِلی میرسد. در هنرهای اسلامی، کتیبه نقش بنیادینی در متجلی ساختن روح معنویت ایفا می کند، چرا که این هنر از منشا حقیقت یا جوهر معنوی قرآن کریم سرچشمه میگیرد و هنرمندان مسلمان در طول تاریخ همواره سعی کرده اند با استفاده از خطوط و کتیبه نگاری حضور خداوند را در همه جا تداعی کنند؛ این موضوع به خصوص در مکانهای مذهبی، بسیار حائز اهمیت بوده و در حرم مطهر رضوی که جایگاه معنوی والایی دارد بسیار مشهود است.در صحن عتیق حرم مطهر رضوی کتیبه های ارزشمندی وجود دارد که متعلق به ادوار مختلف تاریخی می باشد. در این مقاله سعی می شود به روش توصیفی و با استفاده از مطالعات کتابخانهای و مشاهدات میدانی، ضمن بررسی وجه اشتراک و افتراق ساختار کتیبه ها، آنها را از نظر مضمون و محتوا در هر دورۀ تاریخی مطالعه کرده و ارتباط بین موضوع با جایگاه آن در بنا نیز بررسی شود. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد کتیبه ها علاوه بر تزیین بنا برای تلطیف فضا و تجلی حضور پروردگار و انعکاس معنوی سخنان اولیای خدا و ادعیه کاربرد داشته و باعث ارتباط معنوی بین انسان با پروردگار هستی می شود؛ همچنین با توجه به مضمون هر کتیبه، جایگاه خاصی برای آن در بنا تعیین شده که از دوران تیموری به ادوار بعد انتقال یافته اما با توجه به فرهنگ و شرایط اجتماعی هر دوران دچار تغییر و دگرگونی شده است.
|
کلیدواژه
|
حرم رضوی، کتیبه، ایوانهای صحن عتیق، گونهشناسی، ساختار و محتوا
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, دانشکده هنر و معماری, ایران. موسسه آموزش عالی رسام, ایران, دانشگاه تهران, گروه ارتباط تصویری و عکاسی, ایران, دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی, دانشکده هنر و معماری, گروه پژوهش هنر, ایران
|
پست الکترونیکی
|
m2_sharifzadeh1@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Structural and Conceptual Typology of the Inscriptions of Four Porticos of the Atiq Courtyard of Razavi's Holy Shrine
|
|
|
Authors
|
Rahimzadeh Tabrizi Maloosak ,Sharifzadeh Mohammadreza ,Jabbari Sedaghat
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|