تحلیل تاثیر سوت‌زنی بر انضباط مالی شرکت‌های دولتی

مفهوم سوت‌زنی به عنوان یکی از اثربخش‌ترین روش‌های نوین نظارتی، سهم بسزایی در پیشگیری و کشف تخلفات داشته و از مولفه‌های اصلی بهبود وضعیت اقتصادی و انضباط مالی به شمار می‌رود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف تحلیل تاثیر سوت‌زنی بر انضباط مالی شرکت‌های دولتی انجام شده است. در این پژوهش از رویکرد آمیخته اکتشافی استفاده شده به‌طوری که روش کیفی نقش اکتشافی و روش کمی، نقش تاییدی را ایفا کرده است. همچنین در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﯿﻔﯽ از اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻧﻈﺮیﻪﭘﺮدازی داده‌ﺑﻨﯿﺎد و در ﻣﺮﺣﻠﻪ کمی، از اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﭘﯿﻤﺎیﺶ و الگوسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی ال اس بهره‌گیری شده است. خبرگان این پژوهش در بخش کیفی 24 نفر و در بخش کمی 50 نفر از صاحب‌نظران در زمینه مسائل مالی و مدیریتی شرکت‌های دولتی و با روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شده‌اند. یافته‌های پژوهش حاکی از تایید پایایی و روایی بیرونی و درونی و معناداری، پنج مسیر اصلی الگوی پژوهش و رتبه‌بندی ابعاد هر یک از مقوله‌های پژوهش است. بر این اساس، «عوامل فردی»، «نفوذ فرد متخلف»، «امکانات نظارت بر تخلفات» و «برخورد قاطع با متخلفین» به ترتیب به عنوان مهمترین عوامل موثر، مداخله‌گر، زمینه‌ای و راهبردی شناسایی و بهبود انضباط مالی شرکت‌های دولتی در سه مرحله قبل از خرج، حین خرج و بعد از خرج به عنوان پیامدهای سوت‌زنی در شرکت‌های دولتی تایید شده است. الگوی ارائه شده در این پژوهش، درک بهتر روابط بین مولفه‌های سوت‌زنی و انضباط مالی را برای عموم مردم، مدیریت شرکت‌های دولتی و نهادهای نظارتی به دنبال خواهد داشت. 

analysis of the effect of whistleblowing on the fiscal discipline of govermental companies

the concept of whistleblowing as one of the most effective new methods of monitoring, has a significant role in preventing and detecting violations and is one of the main components of improving the economic situation and fiscal discipline. in this regard, the present study was conducted with the aim of analyzing the effect of whistleblowing on the fiscal discipline of govermental companies. in this research, the mixed exploratory approach has been used so that the qualitative method has played an exploratory role and the quantitative method has played a confirmatory role. also, in part qualitative, used grounded theory and in part quantitative, survey method and modeling of structural equations are used by smart pialas software. the experts of this research in the qualitative part 24 and in the quantitative part 50 of experts in the field of financial and managerial issues of govermental companies are that have been selected by snowball sampling method. findings of the research indicate the confirmation of external and internal reliability and validity, and the five main paths of the research model and ranking of the dimensions of each of the research categories. accordingly, individual factors, infringer influence, violations monitoring facilities and decisive treatment of violators as the most important causal, intervening, contextual and strategic factors and fiscal discipline of govermental companies in the previous three stages, respectively. expenditure, during and after expenditure have been identified as the consequences of whistleblowing in govermental companies. the pattern presented in this study, will lead to a better understanding of the relationship between the components of whistleblowing and fiscal discipline for the general public, the management of govermental companies and regulatory bodies.