بررسی اثر حکمرانی بازارگرایانه بر همگانی بودن خدمات عمومی

خدمات عمومی یکی از نظریه‌های مهم و پایه‌ای حقوق اداری ایران است و به‌رغم برخی تحولات در این حوزه، همچنان جایگاه مهم و اساسی خود را در سیستم اداری ایران حفظ کرده است. اکنون، حدود سه دهه از پیگیری سیاست‌های بازارگرایانه و ایجاد تحول در بخش دولتی ایران مبتنی بر اصول و ارکان »مدیریت دولتی نوین « می‌گذرد. با توجه به آنکه حقوق اداری به طرز ناگسستنی با تاریخ روابط میان دولت و بازار پیوند خورده است و اساساً ظهور مفهوم خدمات عمومی، محصول نگرش به ضرورت مداخله دولت در بازار و امور اقتصادی و اجتماعی بوده است، این پرسش مطرح می‌شود که آیا حاکمیت سیاست‌های بازارگرایانه، خدمات عمومی و به‌ویژه وصف همگانی بودن این خدمات را تضعیف نخواهد کرد؟ برای پاسخ به این پرسش ضمن مرور مفاهیم حکمرانی بازارگرایانه و خدمات عمومی، از دو چارچوب مشهور برای ارزیابی کیفی میزان همگانی بودن خدمات عمومی با استفاده از روش تحلیلی‌ توصیفی بهره گرفته‌ایم و مشخص شد، حکمرانی بازارگرایانه موجب کمرنگ شدن و از میان رفتن همگانی بودن خدمات عمومی می‌شود. بر این اساس پیشنهاد شده است با توجه به نظریات جدیدتر نظیر خدمات عمومی نوین یا دولت نئووبری، خدمات عمومی و نقش دولت در ارائه آنها بازمهندسی شود و تا آن زمان، سیاست‌های جبرانی نیز در پیش گرفته شود.

Investigating the effect of market-oriented governance on publicness of public services

Public services is one of the most important and basic theories of Iranian administrative law and despite some developments in this field, it still retains its important and fundamental position in the Iranian administrative system. Now, about three decades have passed since the pursuit of marketoriented policies and the transformation of the Iranian public sector based on the principles of new public management . Given that administrative law is inextricably linked to the history of governmentmarket relations, and that the emergence of the concept of public services was essentially the product of an attitude toward the need for government intervention in the market and economic and social affairs, the question arises as to whether Will not the rule of marketoriented policies undermine public services, and in particular the universality of these services? To answer this question, while reviewing the concepts of marketoriented governance and public services, we have used two wellknown frameworks to qualitatively assess the publicness of public services using the analyticaldescriptive method. Accordingly, it has been proposed to reengineer public services and the role of government in providing them, in line with newer theories such as new public services or the neowebberian state, and compensatory policies should be adopted by then.