ارزیابی نظارت قضایی هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری بر تفاسیر اداری، بر مبنای رای «شورون»
|
|
|
|
|
نویسنده
|
رفیعی محمدرضا ,تنگستانی محمد قاسم
|
منبع
|
حقوق اداري - 1399 - دوره : 7 - شماره : 23 - صفحه:107 -127
|
چکیده
|
یکی از جنبه های اعمال نظارت قضایی بر تصمیمات اداری، نظارت بر تفاسیر عام الشمولِ مقامات اداری از قوانین است. اما پرسش این است که حدود اختیارات مراجع قضایی در انجام این بازنگری تا کجاست؟ پاسخ های متصور به این پرسش کلیدی، ذیل عنوان »معیارهای بازنگری قضایی « صورت بندی می شود. رای »شورون « به عنوان یکی از آرای مهم و دوران سازِ دیوان عالی فدرال آمریکا در حوزه دادرسی اداری، پاسخ قابل توجهی به این پرسش کلیدی است و در این مقاله، به صورت تفصیلی، مبنای ارزیابی رویه هیات عمومی و هیات های تخصصی دیوان عدالت اداری قرار می گیرد. رای شورون دربردارنده تجویز یک تکلیف مبتنی بر دو گام برای دادگاه بازنگریکننده در تفاسیر اداری است. به موجب گام اول، چنانچه حکم قانون صریح باشد؛ تکلیف اداره و دادگاه روشن است؛ اما اگر قانون مبهم باشد؛ در گام دوم و با کنار گذاشتنِ معیار بازنگری از نو، دادگاه باید به دنبال پاسخ این پرسش باشد که آیا تفسیر اداره از قانون مبهم، معقول است؟ ارزیابی رویه هیات های عمومی و تخصصی دیوان عدالت اداری نشان می دهد برخی آرای آنها با چارچوب تعریف شده در رای شورون مطابقت دارد و برخی دیگر مغایر آن است و در مجموع بر پاسخ (های) مشخصی به پرسش کلیدیِ پیش گفته استوار نیست. هدف بنیادیِ این مقاله، روشن ساختنِ ضرورت تامل در حدود اختیارات این هیات ها در رسیدگی به درخواست ابطال مقرراتی است که متضمن تفاسیر عام الشمول از قوانین، بویژه قوانین مبهم هستند؛ همچنین این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، رای شورون را با قیود و ملاحظاتی، قابل قبول و رعایت آن از سوی هیات های موصوف را قابل دفاع می داند.
|
کلیدواژه
|
قانون صریح، قانون مبهم، تفسیر اداری، بازنگری از نو، تفسیر معقول
|
آدرس
|
دانشگاه شهید بهشتی, ایران, دانشگاه خوارزمی, دانشکده حقوق و علوم سیاسی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
m.tangestani@yahoo.com
|
|
|
|
|