تخمین تخلخل با استفاده از نشانگرهای لرزه‌ای در یکی از میادین هیدروکربنی جنوب غرب ایران

تخلخل یکی از شاخص های مهم در ارزیابی ظرفیت ذخیره و تولید یک مخزن هیدروکربنی است. این ویژگی به طور مرسوم از طریق داده‌های مغزه و نگارهای چاه پیمایی محاسبه می شود. یکی از مهم ترین محدودیت‌های این دو گروه از داده‌ها با وجود ارزشمندی فراوان، عدم گسترش و محدود بودن به محل چاه می باشد. استفاده از داده‌های لرزه ای با گسترش جانبی بالا، نقشی مهم و اساسی در تخمین شاخص های پتروفیزیکی در فواصل بین چاهی دارد. در این پژوهش، تخمین تخلخل نوترون با استفاده از نشانگرهای لرزه ای بر روی سازند آسماری در میدان چشمه خوش (شمال اهواز) صورت گرفته است. ابتدا از طریق نگارهای صوتی و چگالی در محل هر چاه، لرزه‌نگاشت مصنوعی ایجاد و در مرحله بعد با داده های لرزه ای انطباق یافته و موجک میانگین مورد استفاده در وارون‌سازی با میزان تطابق % 87.47 با استفاده از دو چاه، استخراج گردید. سپس داده‌های لرزه‌ای سه ‌بعدی از طریق فرآیند وارون سازی به امپدانس ‌صوتی تبدیل و به عنوان نشانگر خارجی در طی فرآیند تخمین، همراه نشانگرهای داخلی حاصل از داده‌های لرزه‌ای خام، مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از روش رگرسیون مرحله‌ای، ارتباط بین تخلخل و نشانگرهای لرزه‌ای مشخص و هشت نشانگر لرزه ای شامل، مربع نتیجه وارون‌سازی، مشتق دامنه لحظه‌ای، انتگرال قدرمطلق دامنه، مشتق، فرکانس لحظه‌ای، فیلتر 40/35 - 30/25، کسینوس فاز لحظه‌ای و داده لرزه ای خام به عنوان نشانگرهای لرزه‌ای بهینه مشخص گردیدند. در مرحله بعد به کمک دو روش رگرسیون خطی چند نشانگری (mlr) و شبکه عصبی احتمالی (pnn)، تخمین تخلخل انجام و مشخص شد که با توجه به نتایج اعتبارسنجی و میزان خطا، روش شبکه عصبی احتمالی کارایی بیش تری را نشان می دهد. در نهایت با توجه به تخلخل تخمین زده شده از طریق داده های لرزه ای، مشخص گردید که توالی‌های ماسه سنگی-کربناته بخش پایینی نسبت به دولومیت‌ها و آهک‌های بخش بالایی سازند آسماری، عموما از نظر تخلخل شرایط مطلوب تری را دارا بوده و این روند در داده‌های لاگ نوترون هم به آسانی قابل تشخیص می باشد.