شرایط زیستی دیرینه و فرایندهای رسوبی نهشته‌های پرمین میانی در ایران و دلایل انقراض فوزولینیدهای با پوسته بزرگ

به منظور بررسی تاثیر شرایط زیستی دیرینه و فرایندهای رسوبی بر گسترش فوزولینیدهای با پوسته بزرگ در نهشته‌های پرمین میانی ایران دو برش چینه‌شناسی در کوه های شتری و باغ‌ونگ واقع در بلوک طبس در خاور ایران مرکزی و یک برش چینه‌شناسی در دره همبست در ناحیه آباده در باختر ایران مرکزی مطالعه شده‌اند. علت حضور اندک فوزولینیدها با پوسته بزرگ در آهک های پرمین میانی برش شتری به سن رودین تا وردین که در یک محیط ساب‌تایدال کم‌عمق تا یک محیط شول با انرژی بالا نهشته شده‌اند، احتمالا دمای زیاد آب های قدیمه بیش از 36 درجه  سانتی گراد بوده که حاکی از شرایط بسیار گرم و نامطلوب برای زیست فوزولینیدهای با پوسته بزرگ و همزیست جلبکی  می‌باشد. در آهک های با نوارهای چرتی مربوط به محیط‌های نسبتا عمیق حوضه‌ای به سن رودین تا وردین برش باغ‌ونگ،  فوزولینیدهای با پوسته بزرگ حضور ندارند. در برش دره همبست، آهک های کم‌عمق ساب‌تایدال بخش میانی و بالایی واحد یک سازند سورمق به سن رودین تا رودین دارای فوزولینیدهای با پوسته بزرگ فراوان می‌باشند. در آهک ها با نوارهای چرتی مربوط به محیط حوضه واحد دو سازند سورمق، هیچگونه فوزولینیدی حضور ندارد. وجود این چرت ها در پرمین میانی ایران در برش های همبست و باغ‌ونگ در ارتباط با حادثه چرتی پرمین میانی و یوتروفیکشن در جنوب چین و امریکای شمالی است که با زیست فوزولینیدهای با پوسته بزرگ در موقعیت های الیگوتروفیک محیط های کم‌عمق ناسازگاری دارد. آخرین افق حضور فوزولینیدهای با پوسته بزرگ در دره همبست در بخش قاعده‌ای واحد سه سازند سورمق به سن وردین بالا می‌باشد. با توجه به  انقراض محلی فوزولینیدهای با پوسته بزرگ قبل از حادثه زیستی انتهای پرمین میانی در سه برش مورد مطالعه می‌توان نتیجه گرفت تغییرات آب و هوایی و میزان ورود مواد غذایی به اقیانوس ها نقش عمده‌ای در انقراض این ارگانیسم ها داشته است.

middle permian paleo-ecological conditions and depositional processes in iran and causes of large-test fusulinids extinction

in order to examine the effect of paleo-ecological conditions and depositional processes on large-test fusulinids in middle permian deposits of iran two stratigraphic sections in shotori and bagh-e vang mountains in tabas block located in east-central iran and one stratigraphic section in hambast valley, abadeh area situated in west-central iran were studied. the possible cause of the few occurrences of large-test fusulinid in roadian-wordian carbonates of the shotori section, which are deposited in a shallow subtidal to high-energy shoal, was high temperature (more than 36° centigrade) of paleo sea indicating unfavorable condition for algal-symbiont large-test fusulinids life. there is no large-test fusulinid in roadian-wordian limestones with chert bands of bagh-e vang section deposited in a relatively deep basinal environment. in hambast valley section, the roadian-wordian shallow-water subtidal limestones of the middle and upper parts of the unit 1 of surmaq formation contain abundant large-test fusulinids. no large-test fusulinid is recorded from the relatively deep basinal limestones interbedded with chert bands of the unit 2 of the surmaq formation. the presence of cherts in the middle permian of iran in both bagh-e vang and hambast valley sections are related with middle permian chert-event and eutrophication also reported in south china and north america which is adverse for the life of large-test fusulinids in oligotrophic shallow water environment. the last horizon of the large-test fusulinids in hambast valley section is in the basal part of the upper wordian unit 3 of the surmaq formation. considering the local disappearance of the large-test fusulinids in the three studied sections before the end-guadalupian bio-event, it can be concluded that the climate change and the nutrient level input had major role in extinction of these organisms.