معرفی نهشته های جریان گرانشی و محیط رسوبی سازند ایلام در زیرزون لرستان، باختر ایران

سازند ایلام با سن کرتاسه پسین در  باختر حوضه زاگرس (باختر ایران) در منطقه ایلام (کمربند چین خورده زاگرس) در برش های مهدی آباد و کوه ورزرین به منظور شناسایی رخساره های سنگی، ریزرخساره ها و محیط رسوبی بررسی شده است. سازند ایلام در برش های مورد مطالعه از تناوب سنگ آهک و سنگ آهک آرژیلیک تشکیل شده است. این سازند شامل سه ریز رخساره (1- پکستون/ وکستون حاوی فرامینیفر پلانکتونیک، 2- رودستون/ پکستون/ وکستون حاوی دوکفه ای بنتیک و فرامینیفر پلانکتونیک و 3- رودستون/ پکستون/ وکستون حاوی فرامینیفر های پلانکتونیک- بنتیک است که در دو زون (کمربند) رخساره ای شیب و پاشنه شیب رسوب نموده اند. شواهدی مانند سطح فرسایشی زیرین، دانه بندی تدریجی عادی، آمیختگی بسیار کم طبقات رسوبی، فراوانی رخساره های آب ژرف، زوج لامینه های رسوبی، ضخامت زیاد طبقات، جابجایی و آمیختگی اجزای زیستی پلانکتونیک (ژرف) و بنتیک (کم ژرفا)، چین های ریزشی و ساختار های تغییر شکل یافته بزرگ مقیاس همگی نشان دهنده عملکرد جریان های گرانشی بر انتقال و رسوب گذاری بخشی از توالی های مطالعه شده سازند ایلام است. این زون رخساره ای با توجه به بافت نهشته های تشکیل دهنده و ضخامت لایه های سنگ آهک آرژیلیک (لایه های دارای کانی های رسی) به سه بخش فوقانی، میانی و ژرف طبقه بندی شده است. با توجه به نبود رسوبات بخش بالای پلت فرم در برش های مورد مطالعه، امکان تمایز  پلت فرم کربناته از نوع رمپ یا شلف در این پژوهش میسر نگردید. هرچند با توجه به فراوانی نهشته های جریان های گرانشی، وجود یک شلف کربناته محتمل تر به نظر می رسد. با توجه به مشاهده نهشته های گراویت در بخشی از توالی های مطالعه شده (زون رخساره ای پاشنه شیب) به نظر می رسد که یک حاشیه پلت فرم کربناته (شلف؟) با دو بخش میانی (شیب) و خارجی (پاشنه شیب)، جایگاه رسوب گذاری سازند ایلام در برش های مورد مطالعه بوده است.

first report of gravity flow deposits and depositional environment of the ilam formation in the lurestan subzone, w iran

the late cretaceous ilam formation in the western part of the zagros basin (w iran) was inspected in two outcrops (namely mehdiabad and kuh-e varzarin sections) which are located in the ilam province (in the zagros fold belt). the purpose of this research was to identify the lithofacies, microfacies and depositional environment of the ilam formation. this formation consists of limestone and argillaceous limestone which comprise three microfacies (planktonic foraminifera wackestone/packstone, planktonic foraminifera-benthic bivalve wackestone/packstone/rudstone, benthic-planktonic foraminifera wackestone/packstone/rudstone that were deposited in two facies zones (c.f. slope and toe of slope). evidence of the gravity flow including basal truncation (erosional) surface of beds, normal grading, weak amalgamation, abundant deep-water facies, coupled laminae, relatively thick gravite beds, mixed planktonic (deep water) and benthic (shallow water) biota, large scale slump folds and deformed structures, attest the influence gravity flows which transported the shallow water sediments into the deep setting. poor quality of the outcrops and lack of well-preserved sedimentary structures makes it impossible to discriminate between various types of sediment gravity flow deposits (gravites). gravites are observed only in the toe of slope facies zone. this facies zone in turn is classified into three parts including upper, middle and deep parts according to the texture and the argillaceous limestone beds thickness. due to ack of platform top deposits, it was not possible to distinguish the carbonate platform type (ramp versus shelf type). however, the overwhelming resedimented carbonate facies points toward a carbonate shelf rather than a ramp.