سیستم رسوب گذاری و جغرافیای دیرینه نهشته های میوسن در شمال خاوری ماهنشان (زنجان)

به هدف بازسازی شرایط رسوب گذاری و جغرافیای دیرینه سازند قم، یک برش چینه شناسی در شمال خاوری ماهنشان مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش، مطالعات ریزرخساره ها و ریزفسیل ها بر روی 47 برش نازک میکروسکوپی متعلق به 162 متر از توالی های سنگی صورت پذیرفت. سازند قم در این توالی متشکل از مجموعه توالی های کربناته، تخریبی و خرده های ولکانیکی می باشد که با مرز فرسایشی بر روی نهشته های آندزیتی سازند کرج و به صورت تدریجی در زیر نهشته های تخریبی سازند قرمز بالایی قرار دارد. آنالیز رخساره ها منجر به تفکیک یک رخساره سنگی (کنگلومرای دانه پشتیبان) و 3 ریزرخساره (1- پکستون حاوی خرده های زیستی، مرجانی و جلبکی، 2- هیبرید کربناته (ولکانی کلاستیک) و 3- وکستون تا پکستون پلاژیک) گردید که محیط شلف کربناته مرتبط با آب های آزاد، کانال های زیر دریایی و فعالیت های ولکانیکی زیر دریایی را به عنوان محیط رسوبی این توالی های سنگی در این برش تعیین می نماید. مطالعات ریزفسیل ها منجر به تفکیک 17 گونه از روزنبران و 2 زون زیستی گردید. بر اساس گستره چینه شناسی فسیل های شاخص (borelis melo curdica, meandropsina iranica, praeorbulina glomerosa) محدوده سنی بوردیگالین-لانگین برای این واحدهای سنگی پیشنهاد می گردد. تغییرات رخساره ای در طول ستون چینه شناسی نشان می دهد که به تدریج به سمت بالای برش و در زمان لانگین، رخساره ها عمیق تر می شوند. این موضوع با تغییرات جغرافیایی دیرینه و افزایش سطح آب دریا در زمان لانگین در این ناحیه نیز کاملا مطابقت دارد.

depositional system and paleogeography of miocene strata in the northeast of mahneshan (zanjan)

in order to reconstruction of sedimentary conditions and paleogeography of qom formation, one stratigraphic outcrop in the northeast of mahneshan has been studied. in this study, microfacies analysis and microfossil investigations have been carried out on forty-seven samples from one hundred sixty-two meters of sedimentary rock layers. qom formation in this section, is composed of carbonate, clastic and volcanoclastic layers that covers the andesitic strata of the karaj formation with a disconformity boundary and overlayed by clastic strata of the upper red formation with gradual boundary. microfacies analysis led to identification of one lithofacies (grain supported conglomerate) and three microfacies (1- algal coral bioclast packstone, 2- carbonate volcaniclastic and 3-pelagic wack/packstone) that are related to the open carbonate shelf, submarine channels and submarine volcano in this section. fossil investigations lead to identification if seventeen species of foraminifera fossils and two biostratigraphical zones. based on foraminiferal index fossils (borelis melo curdica, meandropsina iranica, praeorbulina glomerosa), burdigalian-langhian have been proposed as relative age for these strata. facies change throw the stratigraphic column show deepening upward trend (during langhian) in this study that can be correlated with paleogeographic events and relative sea level rise in langhian age in this area.