چینه‏ نگاری سنگی، پتروگرافی و زمین‌شیمی عناصر کمیاب ماسه‎سنگ ‏های بخش میانی سازند قرمز بالایی در منطقه حمزه‎‎لو (شمال‏ باختر زنجان)

در این پژوهش، ماسه سنگ های بخش میانی سازند قرمز بالایی در فاصله 70 کیلومتری شمال باختر زنجان مورد مطالعه قرار گرفته است. بخش میانی سازند قرمز بالایی 945 متر ستبرا داشته و به 4 بخش تقسیم می گردد. این بخش‎ها شامل تناوب واحدهای تبخیری و مارن‏های سبز با میان لایه‎های ژیپس‎دار با ستبرای 300 متر، تناوب مارن‎های قرمز با میان‏لایه‏های ماسه‏سنگی قرمز و خاکستری رنگ و میکروکنگلومرا (با فراوانی ناچیز) با ستبرای 355 متر، تناوب مارن‏های قرمز و سبز با میان لایه‏های ماسه‏سنگی خاکستری و قرمز رنگ با ستبرای 150 متر و تناوب مارن‎های سبز خاکستری با میان‏لایه‏های ژیپس با ستبرای 140 متر می‌باشند. ماسه سنگ ها عمدتاً دربرگیرنده انواع خُرده سنگ های رسوبی، دگرگونی و آتشفشانی، کوارتزهای عمدتاً تک بلوری با خاموشی مستقیم و به میزان کمتر فلدسپات عمدتاً از نوع ارتوز می باشد و در فضای بین این ذرات، سیمان کربناته و به میزان کمتر ماتریکس شناسایی شده است. ماسه سنگ ها از نوع فلدسپاتیک لیت آرنایت و به میزان کمتر لیت آرنایت (عمدتاً چرت آرنایت) بوده و بلوغ بافتی، این ماسه‏سنگ‏ها عمدتاً به‏صورت نیمه‏بالغ تا بالغ می‏باشند. لایه های میکروکنگلومرایی نیز از نظر ترکیب سنگ شناسی مشابه با ماسه سنگ ها بوده و به صورت کنگلومرای خارج سازندی، ارتوکنگلومرا (زمینه کمتر از 15 درصد) و از نوع چند منشایی تقسیم بندی می شوند. براساس اجزای اصلی تشکیل دهنده و نتایج آنالیزهای ژئوشیمیایی عناصر کمیاب، جایگاه تکتونیکی این ماسه سنگ ها مناطق برخوردی و کوهزایی با چرخه مجدد است. هم چنین با توجه به داده‎های به‎دست آمده در این تحقیق، سنگ مادر ماسه سنگ ها بیش تر مربوط به سنگ های آذرین حدواسط تا فلسیک بوده و تحت تاثیر آب و هوای نیمه خشک قرار داشته اند.

Lithostratigraphy, petrography and trace elements geochemistary of the middle part sandsonte of the Upper Red Formation in the Hamzelou region (NW Zanjan)

In this reaserch for the first time, the sandstones of the middle parts of the Upper Red Formation in the Hamzelou region, 70 Km NW of Zanjan, has been studied based on sedimentology and elemental geochemistary. The studied section is 945 m thick and is divided into four parts. These parts from button to top of the formation consist of  alteration of evaporite beds; greenmarl with interbedded of the gypsum (300 m); alternation of redmarl with the layers of red and greysandstone and microconglomerate (with less frequency) (355 m); the alternation of red and greenmarl with interbedded of the grey and redsandstone (150 m); the alternation of greengrey marls with interbedded of the layers of gypsum (140 m). Based on petrographic studies, these sandstones manily contain different types of the rock fragmensts such as sedimentary, metamorphic and minor amount of volcanic, monocrystalline quartz with straight extinction and finally feldspar manily orthoclase types with a less frequency. Carbonate cements and matrix are also visible between the grains. These sandstones represent manily a feldspathiclitharenite and litharenite (mainly chertarenite) composition with submature to mature in terms of textural maturity. The microconglomerate layers are similar in composition to sandstones and classified as an extraformational conglomerate, orthoconglomerate (less than 15% matrix) and polymictic conglomerate. Based on the main components of the studied sandstone and results of chemical analysis of the trace elements, the tectonic setting of these sandstones is related to collision and recycled orogenic. Also, according to the obtained data in this research, the source rocks of these sandstones are intermediate to felsic igneous rocks, which were influenced by semiarid climates in the source area.