اثر برخی مشخصات خاک بر محتوای آلکالوئید تام غدد زیرزمینی گیاه علف کبکی

علف کبکی گیاهی است متعلق به تیرۀ شیرپنجه که غدد زیرزمینی غنی از آلکالوئید دارد. در پژوهش حاضر، محتوای آلکالوئید تام غدد زیرزمینی علف کبکی مناطق نقده، زنجان و بوکان به روش اسپکتروفتومتری بررسی شد. اثر برخی مشخصات خاک منطقۀ رویش مانند نیتروژن کل، پتاسیم، اسیدیتۀ خاک، نوع بافت خاک و محتوای نیترات غدد زیرزمینی، بر روی محتوای آلکالوئید تام گیاه سنجیده شد. نتایج تحلیل داده­ها تفاوت معنی­داری میان محتوای آلکالوئید تام گیاه علف کبکی نقده، زنجان و بوکان نشان داد. نتایج همچنین تفاوت معنی­ داری را میان محتوای نیترات علف کبکی در سه منطقه نشان داد. بیشترین و کمترین محتوای نیترات به ­­ترتیب مربوط به نقده و بوکان بود. بررسی نمونه­ های خاک مناطق مختلف نشان داد که بافت خاک نقده رسی- لومی، زنجان سیلتی- رسی- لومی و بوکان لومی- شنی است. همچنین مشخص شد که با افزایش درصد شن خاک، مقدار آلکالوئید تام گیاه افزایش می­ یابد. اثر اسیدیتۀ خاک بر محتوای آلکالوئید تام معنی­ دار نبود.

The effect of some soil parameters on the total alkaloid levels of tubers of Bongardia chrysogonum in three regions of Iran

The tubers of Bongardia chrysogonum, belonging to to Podophyllaceae, are rich in alkaloids. In this study, total alkaloid content of the tubers of this plant in Naghadeh, Zanjan and Boukan were determined by spectrophotometeric method. In addition, the effects of soil characteristics such as total nitrogen, potassium, pH, soil texture and tubers nitrate levels on the plant total alkaloid content were measured. The results of the analyses indicated significant differences between the total alkaloid content of B.chrysogonum in these three regions. Moreover, the results showed significant differences among nitrates amounts of this plant in these habitats. The highest and lowest nitrate contents belong to Naghadeh and Boukan plants, respectively. The evaluation of soil sles of these three regions indicated that the texture of soil in Naghadeh is clay loamy, in Zanjan it is silty clay loamy and in Boukan it is loamy sandy. It was also discovered that increase in plant total alkaloid content depends on the increase of sand percentag in soil to some extent. The effect of soil pH on total alkaloid content turned out to be nonsignificant